بیمار اسکیزوفرنی بیشتر به دلیل ژنتیک و وراثت به این اختلال مبتلا شده‌است. شاید در فیلم های سینمایی یا کتاب ها در مورد اسکیزوفرن و بیمار اسکیزوفرنی چیزهایی دیده و شنیده باشید. در اکثر موارد شخصیت‌های داستانی که دست به کارهای عجیب و غریب یا ترسناک می‌زنند به عنوان مبتلایان به اسکیزوفرنی معرفی میشوند. اما چقدر این تعاریف با تعاریف علمی که از اختلال اسکیزوفرنیا وجود دارد هماهنگ است. طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روان پزشکی اسکیزوفرنیا یک نوع اختلال روان پریشی است. که مشخصه اصلی آن توهم، هذیان، رفتار آشفته، گفتار آشفته و علائم منفی است. برای آشنایی بیشتر با علائم و علل بیماری اسکیزوفرنی در ادامه مقاله با ما همراه باشید.
برای دریافت مشاوره در زمینه بیمار اسکیزوفرنی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
منبع: بیمار اسکیزوفرنی (شیزوفرنی)
بیمار اسکیزوفرنی کیست؟
اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی یک اختلال روانی بسیار جدی است. که در آن بیمار اسکیزوفرنی در بیان احساسات، اعمال و تفکر خود دچار مشکل می‌شود. حتی قدرت درک واقعیت را از افراد می‌گیرد. و این بیماران رفتارهایی خارج از حالت طبیعی دارند. به دلیل این ویژگی ها است که این اختلال به عنوان ناتوان کننده ترین اختلال شناخته شده‌است. بیمار اسکیزوفرنی درمان شدنی نیست. روابط فرد تحت تاثیر قرار می‌گیرد و شرایط زندگی فرد را خاص می‌کند. بیمار اسکیزوفرنی هذیان می‌گوید و از نشانه های او نباید ساده گذشت.
علائم و نشانه های اسکیزوفرن و بیمار اسکیزوفرنی
بیمار اسکیزوفرنی یا شیزوفرنی (به زبان آلمانی) یکی از شدیدترین اختلال‌های روانی است و به مبتلایان در اصطلاح عامیانه و غیرتخصصی اسکیزوفرن نام میگویند. روانپزشکان و روانشناسان بالینی برای تشخیص این بیماری وجود دست کم دو نشانه از 3 نشانه اول زیر ضروری است.
🔻 هذیان ( داشتن یکسری عقاید غلط که در برابر هرگونه استدلال مقاوم هستند)
🔻 توهم (احساس کردن چیزهایی که دیگران آنها را تجربه نمی‌کنند. برای مثال توهمات دیداری و شنیداری به صورت دیدن یا شنیدن چیزهایی تعریف میشوند که دیگران آنها را احساس نمی‌کنند).
🔻 گفتار آشفته (برای مثال بیمار حرف‌های بی ربط می‌زند. و هنگام توضیح یک موضوع به مرور از مسیر اصلی صحبت خارج می‌شود).
🔻 رفتار آشفته یا کاتاتونیک
🔻علائم منفی (یعنی کاهش ابراز هیجانات و بی ارادگی)
🔻 کاهش تمرکز
🔻 انزوا طلبی
🔻تغییر مداوم دوستان
🔻 مشکلات خواب
🔻 تحریک پذیری
🔻عملکرد ضعیف تحصیلی
🔻 اختلالات فکری
🔻 اختلالات حرکتی
🔻اختلالات رفتاری
علائم مذکور در بیمار اسکیزوفرنی دست کم به مدت 6 ماه ادامه پیدا می‌کنند و منجر به افت قابل توجهی در عملکرد روزمره بیمار میشوند. نکته حائز اهمیت اینجاست که اگر این علائم در پی مصرف مواد یا یک اختلال طبی بروز پیدا کنند، دیگر به عنوان اختلال اسکیزوفرنیا در نظر گرفته نمی‌شوند.
طبقه بندی بیماری اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی از هر فرد به فردی دیگر به صورت‌های مختلف ظاهر می‌شود. حتی گاه نشانه‌های بیمار اسکیزوفرنی سال به سال دچار تحولاتی می‌شود. براساس نوع توهم و هذیان و علائم ذکر شده، اسکیزوفرنی در 5 دسته زیر طبقه بندی میشوند. البته در آخرین نسخه DSM برخی از این دسته ها حذف و در یک طیف مشخص میشوند. با این حال در میان درمانگران هنوز از طبقه بندی زیر استفاده می‌شود.
🔸 پارانوئید
🔸 آشفته
🔸کاتاتونیک
🔸 نامتمایز
🔸 باقی مانده
مراحل اسکیزوفرنی
مراحل در بیمار اسکیزوفرنی به سه دسه تقسیم می‌شود. که در این بخش مقاله به آنها اشاره کرده ایم.
🟠 مرحله مقدماتی: مرحله اول و مقدماتی همراه با ظهور نخستین علائم است. و در سنین نوجوانی یا ابتدای جوانی رخ میدهد.
🟡 مرحله فعال: در مرحله فعال نشانه های ابتلا اسکیزوفرنی مانند توهم، هذیان، بی نظمی در گفتار و رفتار نمایان می‌شود.
🔴 مرحله باقی مانده: در مرحله باقی مانده نشانه های مثبت بیماری متوقف می‌شود. و برخی از علائم منفی باقی می‌ماند. مثلا توهم و هذیان بیمار اسکیزوفرنی بهبود می‌یابد. اما انزوا طلبی و بی تفاوتی ادامه دار خواهد بود.
شیوع بیمار اسکیزوفرنی
شیوع اختلال اسکیزوفرنی به طور کل در جمعیت عمومی چیزی در حدود 3/0 تا 7/0 است. البته با توجه به قومیت، نژاد، کشور و منطقه جغرافیایی تفاوت‌هایی در این زمینه دیده می‌شود. طبق بررسی‌ها تظاهرات بالینی علائم در زنان و مردان شبیه به هم نیست. برای مثال مردان علائم منفی و سیر طولانی‌تری را نشان می‌دهند، در حالیکه بیمار اسکیزوفرنی زن با علائم خلقی بیشتر و تظاهرات گذراتر همراه است. اما به طور کل خطر بروز این بیماری در دو جنس مساوی گزارش می‌شود.
علل ابتلا به اسکیزوفرن و بیمار اسکیزوفرنی
در توضیح علت دچار شدن به بیماری اسکیروفرنی متخصصین عوامل خطرساز مختلفی را مطرح می‌کنند. بیمار اسکیزوفرنی به دلیل عومل زیر به این بیماری مبتلا شده‌است. که در ادامه به چند مورد از مهم‌ترین آنها اشاره کرده‌ایم.
📌 عوامل محیطی
از جمله عوامل محیطی مرتبط با بیمار اسکیزوفرنی فصل تولد است. در واقع نتایج پژوهش‌های انجام شده در این زمینه حاکی از این مسئله هستند که اسکیزوفرنیا در متولدین اواخر زمستان و اوایل بهار برخی مناطق بیشتر است. همچنین بروز اسکیزوفرنیا و اختلالات مرتبط با آن در کسانی که در مناطق شهری پرورش می‌یابند و متعلق به برخی اقلیت‌های قومی هستند، بیشتر است.
📌 عوامل ژنتیکی و فیزیولوژیکی
بیماری اسکیزوفرنی از جمله اختلالات روانی است که عوامل ژنتیکی نقش بسیار زیادی در بروز آن دارند. مطالعات پژوهشی بیانگر این یافته هستند که آسیب پذیری نسبت به ابتلا به این اختلال توسط طیفی از آلل‌های شایع و نادر منتقل می‌شود. البته آلل‌های خطرناک که تاکنون شناسایی شده‌اند مختص به بیمار اسکیزوفرنی نبوده و در سایر اختلالات روانی مانند دوقطبی، افسردگی و طیف اوتیسم نیز دیده میشوند.
از جمله دیگر عوامل فیزیولوژیکی که خطر ابتلا به اسکیزوفرنیا را افزایش می‌دهند می‌توان به عوارض بارداری و زایمان، سن بالای پدر و هیپوکسی اشاره کرد. همچنین سایر مشکلات پیش از زایمان یا مرتبط با آن نظیر عفونت، دیابت و سایر بیماری‌های مادر نیز می‌توانند در این مشکل نقش داشته باشند.
📌 مدارهای مغز
یکی از علل بروز اسکیزوفرنی، مدارهای مغزی هستند. بیمار اسکیزوفرنی در این شرایط احتمالا توانایی کنترل انتقال دهنده های عصبی را ندارد. مسیرهای مربوط و مدارها باعث تاثیر گذاری بر رفتار فرد می‌شود.
📌 ناهنجاری های ساختار مغز
برخی از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی، از ساختار غیر طبیعی در مغز برخوردارند. به همین دلیل بیمار اسکیزوفرنی از ناهنجاری هایی در ساختار مغز رنج می‌برد.
پیامدهای کارکردی بیمار اسکیزوفرنی
بیمار اسکیزوفرنی با طیف گسترده‌ای از اختلالات در عملکرد شغلی و اجتماعی رو به رو هستند. آنها به دلیل بی‌ارادگی یا سایر مشکلات ناشی از بیماری خود از پیشرفت تحصیلی یا حفظ شغل خود باز می‌مانند. بیماران اسکیزوفرن اغلب نسبت به پدر و مادر خود در ردیف‌های شغلی پایین‌تری استخدام میشوند، اکثر آنها ازدواج نمی‌کنند و ارتباط محدودی با اعضای خارج از خانواده‌شان دارند.
جلوگیری از پیشرفت اسکیزوفرن و بیمار اسکیزوفرنی
درمان بیمار اسکیزوفرنی بیش از هرچیز به دریافت داروهای آنتی سایکوتیک وابسته است. این داروها تا حد زیادی به کنترل علائم روان پریشی نظیر توهم و هذیان کمک می‌کنند. از آنجایی که سطح شناختی در اکثر بیماران اسکیزوفرن پایین است رواندرمانی بیشتر با رویکرد رفتاری و حمایتی ارائه می‌شود.
به عبارت دیگر درمانگران تلاش می‌کنند نوعی حمایت اجتماعی برای بیمار اسکیزوفرنی فراهم کرده و مهارت‌هایی را به او بیاموزند تا بتواند با وجود بیماری از پس زندگی روزمره خود بربیاید و توانمندی بالاتری داشته باشد. از جمله دیگر روش‌های درمانی که به درمانجویان مبتلا به اسکیزوفرنی کمک می‌کند، گروه درمانی است. در حقیقت شرکت در گروه منجر به بهبود علائم منفی شده و مشکلاتی نظیر کاهش عملکرد اجتماعی و انزوا طلبی را بهبود می‌بخشد.
کلام آخر
همانطور که در این مقاله راجع به بیمار اسکیزوفرنی توضیح دادیم. این بیماران از خود نشانه ها و علائمی بروز می‌دهند. که به دور از واقعیت است. هذیان و توهم از اصلی ترین نشانه های این افراد است. اما پس از گذر از مرحله باقی مانده، توهم و هذیان از بین رفته اما همچنان انزوا طلبی وجود دارد. درمان این اختلال به صورت قطعی نیست. اما با دارو درمانی و روان درمانی می‌توان نشانه ها را کاهش داد.
مرکز مشاوره ذهن نو به صورت تلفنی و حضوری به شما مراجعین گرامی خدمات ارائه میدهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره زیر تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه بیمار اسکیزوفرنی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
سوالات متداول
کسانی که در اثر مصرف شیشه توهم زده میشوند اسکیزوفرن هستند؟
خیر، زمانی که توهم در اثر مصرف یک ماده خاص نظیر شیشه بروز پیدا کند، دیگر به عنوان اختلال اسکیزوفرنیا شناخته نمی‌شود. بلکه می‌تواند نوعی روان پریشی ناشی از مصرف مواد باشد.