توضیح مرگ برای کودک گاه با توجه به سوالاتی که می‌پرسد کار آسانی نیست. چرا که پاسخ شما در افکار و باورهای او نسبت به خودش و جهان هستی تاثیر زیادی دارد. از آنجا که ممکن است دیر یا زود فرزندتان با مرگ یکی از عزیزان مواجه شود، بهتر است از قبل در این مورد اطلاعاتی کسب کرده باشید، هر چند که ممکن است سوالات درباره مرگ و جهان پس از مرگ در اثر دیدن فیلم و یا شنیدن یک داستان نیز به ذهن فرزندتان برسد. در ادامه نحوه توضیح مرگ برای کودک ها را آورده‌ایم، اگر زمان کافی برای یادگیری را ندارید، برای کودکتان توضیح دهید که در فرصت مناسب به او توضیحات لازم را خواهید داد. در صورتی که در این زمینه سوالی دارید، حتما از مشاوره کودک استفاده نمایید.
منبع : توضیح مرگ برای کودک
آشنایی مفهوم مرگ در باور کودکان
برخلاف باور عموم، اکثر کودکان از همان سال‌های نخست کودکی با مرگ آشنا می‌شوند. آن‌ها با اتفاقاتی همچون مرگ حیوانی خیابانی یا خانگی، مرگ شخصیت‌های داستانی و نیز مرگ عزیزان و اطرافیان نزدیک روبرو می‌شوند و ناخودآگاه متوجه می‌شوند که شخص فوت شده را دیگر نمی‌بینند.
اما برحسب سن کودک، باوری که نسبت به موضوع مرگ دارند متفاوت است. برای مثال کودکان خردسال ممکن است بگویند که متوفی سردش است و یا درد را احساس میکند و حتی نیاز به خوراک و پوشاک دارد. کودکان بزرگ‌تر ممکن است فکر کنند که فرد فوت‌شده در جای دیگری دوباره زنده شده است. برای آشنایی با نیازهای مربوط به آموزش به کودکان کلیک کنید.
توضیح مرگ برای کودک | واکنش‌های کودکان در مورد علت مرگ
در مورد علت مرگ نیز باورهای مختلفی در بین کودکان به چشم می‌خورد که برخی از آن‌ها برحسب نسبت شخص متوفی و میزان صمیمیت او به کودک، ممکن است قابل‌توجه و حتی گاهی نگران‌کننده و نیاز به پیگیری داشته باشد.
به‌عنوان نمونه کودک ممکن است در مواجهه با مرگ خواهر یا برادرش و یا یکی از والدینش دچار عذاب وجدان شده و احساس گناه کند. او ممکن است فرض کند که به دلیل بد بودن خودش و یا حسادتی که نسبت به متوفی داشته، آن‌ها مرده‌اند. در موارد دیگری ممکن است نسبت به فرد درگذشته و یا دیگر اطرافیان دچار احساس خشم و ناراحتی شود. در این حالت او ممکن است تصور کند که شخص فوت‌شده او را رها کرده است و خودش به‌جای دیگری رفته است؛ یا در مواردی که فرد از بیماری رنج‌آوری فوت‌شده و کودک نیز شاهد رنج کشیدن‌های او بوده است، ممکن است تصور کند که اطرافیان برای متوفی کاری نکرده‌اند و گذاشته‌اند تا او بمیرد.
چنین مواردی با درک و فهم کودک از موضوع مرگ ، ارتباط تنگاتنگی دارد. لذا نیاز است تا به فراخور سن هر کودک، مقداری اطلاعات درست. مناسب به او در این زمینه داده شود.
نحوه توضیح مرگ برای کودک
برای توضیح مفهوم مرگ به کودکان باید به سن و میزان رشد عقلی او توجه کرد. ازجمله نکات در توضیح مفهوم مرگ به فرزندان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
دروغ گفتن حتی به مصلحت نیز ممنوع است
نیازی نیست همه‌چیز را در مورد مفهوم مرگ، به‌یک‌باره به کودک توضیح داد. توجه به مرحله‌ای از رشد که فرزندتان در حال گذراندن آن است در این مورد بسیار مهم است. به‌جای اینکه ذهن کودک را با دادن اطلاعات غلط و نادرست پرکنید، بهتر است در مورد برخی مسائل سکوت کنید و اجازه آموزش آن‌ها را به زمان محول کنید.
به یاد داشته باشید که اکثر بزرگ‌سال‌ها نیز مفهوم مرگ را به‌تدریج و در طول روند رشد خود یاد گرفته‌اند.
سؤالات کودک را بدون پاسخ نگذارید
وقتی کودک در مورد موضوعی از مرگ سؤال می‌پرسد، آن را نادیده نگیرید. پرسش‌های کودکان نشان‌دهنده چیزی است که ذهنشان را درگیر کرده است. با این کار باعث می‌شوید فکر فرزندتان بیش‌ازپیش درگیر آن شود. همچنین از آنجا که از جانب شما هم پاسخی نگرفته، ممکن است دچار اضطراب و نگرانی شود.
در صورتی در آن لحظه چیزی برای توضیح مناسب به فکرتان نمی‌رسد، به او بگویید که الان به کاری می‌پردازید یا اینکه الان سرتان شلوغ است و بعداً این موضوع را توضیح خواهید داد.
پاسخ‌های ساده و قابل‌فهم بدهید
دادن اطلاعات مفصل و پیچیده به کودک، آن‌هم به‌یک‌باره باعث می‌شود کودک گیج شود. کودکان توانایی هضم و درک اطلاعات زیاد را به‌طور یکجا ندارند. سعی کنید پاسخ‌هایتان را به ملموس‌ترین حالت برای کودک بیان کنید.
از ابراز احساسات خود نترسید
سوگواری بخش مهمی از فرایند از دست دادن و تلاش برای تسکین این فقدان است. با ابراز احساسات مناسب و صادقانه خود، باید روش‌های صحیح سوگواری را به کودک یاد دهید. فراموش نکنید که ممکن است شخص متوفی رابطه نزدیکی با کودک داشته و درنتیجه کودک نیز در سوگ او سهیم است؛ بنابراین در مورد مرگ او توضیح دهید و کمکش کنید تا از بار احساسات ناشی از فقدان آن شخص آزاد شود.
نکاتی پیرامون توضیحات مذهبی در مورد مرگ برای کودک
بسیاری از مفاهیم مذهبی در باب خدا، فرشتگان و بهشت جنبه انتزاعی داشته و هنوز برای کودک قابل‌فهم نیست. لذا باید در توضیحات خود در این زمینه‌ها احتیاط کرد. گاهی ممکن است این موارد نه‌تنها در درک کردن مرگ به کودک کمکی نکند، بلکه او را بیشتر گیج کرده و حتی دچار ترس‌هایی اساسی کند.
ممکن است کودک از خدا که شخص موردعلاقه کودک را پیش خودش برده، بترسد یا عصبانی شود. ممکن است کودک در مورد اینکه افراد خوب به بهشت می‌روند و خوشحال هستند دچار تردید شود و فکر کند که پس ما خوشحال نیستیم؛ بااینکه من آدم خوبی نیستم که با فرد درگذشته نرفته‌ام.
انتظار تکرار مواضعات مطرح‌شده را داشته باشید
برخلاف بزرگسالان که غم فقدان شخص متوفی بعد از مدتی فروکش میکند، سوگ در کودکان به‌صورت دوره‌ای تجربه می‌شود. ممکن است کودک هرچند وقت از شما سؤالاتی در این زمینه کند که قبلاً بارها پاسخش را داده‌اید. از جواب دادن دوباره به او دچار خستگی نشوید. در نظر بگیرید که کودک علاوه بر تلاشش برای مقابله با غم از دست دادن فرد، در حال مبارزه با ترس‌هایی از این قبیل است که نکند سایر عزیزانش را نیز به‌زودی از دست دهد.
لازم است هر بار به او یادآوری کنید که در کنار او هستید و نیاز نیست درباره مرگ که اتفاقی طبیعی در زندگی است، نگران باشد.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
منبع : توضیح مرگ برای کودک