هفته شانزدهم بارداری با تغییرات چشمگیری برای مادر و نوزاد همراه است. اولین ویژگی منحصر به فرد و خوشایند این هفته این است که مادر می‌تواند متوجه حرکات و تکان خوردن جنین خود شود. در هفته شانزدهم بارداری رشد رحم و شکم مادر به سرعت انجام می‌شود و عضلات صورت جنین نیز داخل شکم به اندازه کافی رشد می‌کند. در نتیجه جنین می‌تواند دست خود را به داخل دهان برده و آن را بمکد. برای آنکه بتوانید دوران بارداری را به سلامت طی کنید آشنایی با علائم و ویژگی‌های مادر و جنین در کنار خودمراقبتی‌های لازم در سه ماهه دوم بارداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که در ادامه بیشتر درباره آن صحبت خواهیم کرد. برای گذراندن بهتر این دوره می‌توانید مشاوره کودک دریافت کنید.
منبع : هفته شانزدهم بارداری چه اقداماتی باید بکنم
وضعیت نوزاد در هفته شانزدهم بارداری
در هفته شانزدهم بارداری اندازه قد جنین به حدود 12 سانتی متر می‌رسد و نزدیک به 100 گرم وزن دارد. نسبت اندازه بدن به سر در حال افزایش است و سر می‌تواند در یک وضعیت ثابت و ایستاده قرار بگیرد. همچنین سیستم عصبی نوزاد نیز در حال رشد کردن می‌باشد به طوریکه عضلات صورت می‌تواند شروع به تکان خوردن و حرکت بکند. علاوه بر این نوزاد می‌تواند مشتش را گره کند یا دستانش را برای مکیدن به داخل دهان خود ببرد.
سیستم تنفس و گوارش نوزاد هم رو به رشد است و سیستم گردش خون نوزاد شروع به فعالیت می‌کند به طوریکه روزانه حدود 20 تا 25 لیتر خون را به گردش در می‌آورد و قلب حدود پنجاه پیمانه نیم لیتری عمل پمپاژ خون را انجام می‌دهد. با توجه به تغییراتی که در نوزاد اتفاق می‌افتد مادر می‌تواند برای اولین بار حرکات جنین داخل شکم را احساس کند. از دیگر تغییرات جنین می‌توان به شفاف شدن پوست و توانایی شنیدن صدای محیط بیرون اشاره کرد.
وضعیت مادر در هفته شانزدهم بارداری
افزایش وزن
هر چه از مدت زمان بارداری بیشتر می‌گذرد وزن مادر هم افزایش پیدا می‌کند. در این هفته وزن مادر به سرعت رو به افزایش می‌رود و بهتر است از این به بعد مادر حتما از لباس مخصوص بارداری استفاده کند و از پوشیدن لباس‌های تنگ و نامناسب اجتناب نماید.
درد کمر در هفته شانزدهم بارداری
همانطور که وزن مادر افزایش پیدا می‌کند و شکمش بزرگ می‌شود می‌تواند دچار درد کمر هم شود. در این شرایط بهتر است مادر برای برطرف کردن مشکلات مرتبط با درد کمر تحت نظارت پزشک باشد و با کنترل وزن و انجام ورزش‌های سبک در راستای کاهش کمر درد گام بردارد.
گرفتگی بینی
خونریزی و گرفتگی بینی ممکن است یکی از عوارض دوران بارداری باشد و یک امر طبیعی محسوب می‌شود. مهمترین نکته این است که اگر دچار خونریزی بینی شدید تحت هیچ شرایطی نگران نشوید. عمدتا این مسئله به دلیل گشاد شدن رگ‌های خونی بینی و همچنین خشک شدن غشاهای داخل حفره بینی رخ می‌دهد. برای رفع بهبود گرفتگی بینی بهتر است از دستگاه بخور در منزل خود استفاده کنید.
رگ‌های واریسی
به دنبال افزایش سطح پروژسترون و شل شدن دیواره رگ‌های خونی و افزایش حجم خون در بدن ممکن است در برخی نواحی بدن مادر، رگ‌های واریسی به وجود بیابد. این رگ‌های واریسی عمدتا در پشت پاهای مادر ایجاد می‌شود. در این وضعیت مادر باید مواظب باشد تا افزایش وزن بیش از حد نداشته باشد تا فشار زیادی به پاهایش نیاید. در اکثر موارد این رگ‌های واریسی به مرور زمان و خود به خود بهبود پیدا می‌کنند.
خونریزی لثه در هفته شانزدهم بارداری
از آنجایی که رگ‌های خونی در این دوران گشاد می‌شوند و جریان فشار افزایش می‌یابد ممکن است برخی از مادران در هنگام مسواک زدن و یا در حالت عادی دچار خونریزی لثه شوند.
یبوست
یبوست از جمله عوارض و تغییرات شایع دوران بارداری است که لزوما مختص به هفته شانزدهم نیست. با این حال برخی از مادران ممکن است یبوست را در این دوران تجربه کنند. برای کاهش یبوست می‌توانید مایعات زیاد به همراه میوه و سبزیجات مصرف کنید.
تغییرات پوست و مو
تغییرات هورمونی ایجاد شده در این دوران می‌تواند بر وضعیت موی مادر تاثیر بگذارد. عمدتاً در این دوران موی سر مادر براق، ابریشمی و ضخیم می‌شود و ناخن‌هایش به خوبی رشد می‌کنند. همچنین ممکن است پوست مادر هم در این روز‌ها روشن‌تر و زیباتر شود.
مراقبت‌های لازم در هفته شانزدهم بارداری
مراقبت‌های پزشکی
اگر در سه ماهه دوم بارداری قرار دارید و تاکنون برای بررسی و ارزیابی به پزشک خود مراجعه نکرده‌اید بهتر است این کار را در این هفته انجام دهید چراکه بسته به شرایط مادر و جنین ممکن است انجام برخی از آزمایش‌ها و غربالگری‌ها ضروری باشد. به طور کلی بهتر است هر 6 هفته یک بار یا هر ماه یک بار با پزشک خود ملاقات داشته باشید. در این دوران مادر باید مراقب افزایش فشار خونش باشد، افزایش فشار خون بیش از حد می‌تواند منجر به ایجاد مشکلات خطرناکی در مادر و جنین شود.
همچنین ممکن است در این دوران برای تشخیص نابهنجاری‌های ژنتیکی و مادرزادی از سونوگرافی آنومالی استفاده شود. این سونوگرافی به تشخیص ناهنجاری‌های احتمالی جنین کمک می‌کند. در صورت وجود مشکل و یا شک پزشک به وجود یک مشکل ممکن است از آزمایش‌های غربالگری سه ماهه دوم و یا آزمایش آمنیوسنتز نیز استفاده شود.
تغذیه مناسب
رعایت رژیم غذایی سالم و اصولی برای حفظ سلامت در دوران بارداری ضروری است. بهتر است برای افزایش وزن خود از میوه، سبزیجات، غلات و تنقلات سالم استفاده کنید و از خوردن غذاهای چرب و مضر خودداری نمایید زیرا این قبیل غذاها منجر به چاقی کاذب و انباشت چربی در بدن مادر می‌شود.
ورزش منظم در هفته شانزدهم بارداری
انجام تمرینات ورزشی سبک و منظم می‌تواند سلامت مادر و جنین را افزایش دهد. همچنین انجام تمرینات ورزشی به دلیل تقویت عضلات بدن باعث می‌شود تا مادر زایمان راحت‌تری را تجربه کند. با این حال بهتر است تا برای دریافت برنامه ورزشی مخصوص به متخصص مراجعه کنید.
خوابین صحیح و کافی
خوابیدن کافی و صحیح می‌تواند باعث افزایش سلامت مادر و نوزاد شود. در این هفته بهتر است به سمت پهلوی چپ بخوابید و به طور کلی خوابیدن به پشت یا روی شکم را فراموش کنید. برخی از مادرها ممکن است در این دوران دچار اختلالات خواب بشوند، برای رفع این مسئله بهتر است محیط خانه را آرام کنید و چندساعت قبل از خواب استفاده از لوازم الکترونیک را کنار بگذارید. اگر مشکل بی‌خوابیتان شدت پیدا کرد بهتر است به یک روانشناس مراجعه کنید.
انتخاب پوزیشن مناسب برای انجام رابطه جنسی
در سه ماهه دوم بارداری ممکن است میلتان برای برقراری رابطه جنسی با همسر افزایش پیدا کند. به یاد داشته باشید که اگر از پوزیشن‌های درست و مخصوص بارداری استفاده کنید انجام رابطه جنسی در دوران بارداری هیچ خطری به همراه ندارد، بلکه می‌تواند باعث افزایش صمیمیت و ارتباط بین زوجین شود.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
آیا در هفته شانزدهم بارداری می‌توان به کوهنوردی رفت؟
به طور کلی انجام ورزش و تمرینات روزانه برای سلامتی مادر و نوزاد بسیار مفید است اما بهتر است از انجام ورزش سنگین مانند کوهنوری، دوچرخه سواری، شنا و ورزش‌های رزمی خودداری کنید. کوهنوری در ارتفاعاتی مانند 2500 متر به بالا می‌تواند منجر به کاهش اکسیژن دریافتی توسط مادر و نوزاد شود.
