آیا از تاثیر شیر مادر بر نوزاد اطلاع دارید؟ یکی از توصیه‌هایی که همواره متخصصان به نومادران دارند، تغذیه کودک از شیر مادر است. نوزادانی که در دو سال اولیه زندگی خود شیر مادر را مصرف می‌کنند، سیستم ایمنی قوی‌تری دارند. سیستم ایمنی این کودکان آنها را در برابر خطر مرگ و خطر بیماری‌های مختلف محافظت می‌کند.از طرف دیگر تاثیرات مثبتی که شیر دادن برای مادر دارد، بی شمار و غیر قابل انکار است. تاثیراتی مثل جلوگیری از بارداری، جمع شدن رحم، بالا رفتن سلامت روانی و… از تاثیرات مثبت شیردهی برای مادر می‌باشد. در ادامه مطلب به بررسی کامل تاثیر شیر مادر می‌پردازیم.
بیشتر بخوانید : نیازهای اولیه و اساسی کودکان
منبع : تاثیر شیر مادر بر جسم و روان نوزاد
تاثیر شیر مادر بر نوزاد
شیر مادر سرشار از سلول‌های بنیادی، آنتی بادی‌ها (پادتن)، گلبول‌های سفید، آنزیم‌ها، پروتئین‌های سبک، باکتری‌های مفید و هورمون‌های ضروری است که سلامت کودک را تضمین می‌کند.
علاوه بر این یکی از خاصیت‌های منحصر به فرد شیر مادر تغییر آن با توجه به سن کودک است. در7 روز اولیه از سینه‌های مادر شیر سبکی بیرون می‌آید که آغوز نام دارد. این شیر زرد رنگ و غلیظ است و پروتئین آن نسبت به چربی‌اش بیشتر است. هرچه از روزهای اولیه زایمان می‌گذرد، شیر مادر پرچرب‌تر می‌شود تا پاسخگوی کامل گرسنگی کودک باشد. برای آشنایی با سایر فواید شیر مادر بر نوزاد کلیک کنید.
1. تقویت سیستم ایمنی کودک
موادی به نام ایموگولوبین در شیر اولیه مادر (آغوز) وجود دارد که سبب تکمیل سیستم ایمنی بدن نوزاد می‌شود. ایموگولوبین به روده‌های نوزاد ورود پیدا کرده و این محیط را از باکتری‌های غیر مفید حفظ می‌کند. کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، کمتر به عفونت‌های گوارشی و تنفسی مبتلا می‌شوند. همچنین این کودکان در برابر بیماری‌هایی نظیر آسم، دیابت، سرطان، اگزما، ام اس، انواع آلرژی و بیماری‌های قلبی عروقی مقاوم‌ترند.
2. تاثیر شیر مادر | تکمیل دستگاه گوارش
نوزادان با دستگاه گوارش ناقص به دنیا می‌آیند. روده نوزادان در زمان تولد عملکرد کاملی ندارد و به همین خاطر مستعد انواع بیماری‌های گوارشی است. اسهال و دیگر بیماری‌های مربوط به روده در شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، کمتر دیده می‌شود چراکه مواد موجود در شیر اولیه مادر، سطح روده نوزاد را می‌پوشاند و از او در مقابل بیماری محافظت می‌کند.
3. تنظیم قند خون
مادرانی که در دوره بارداری به دیابت مبتلا می‌شوند، نوزادانی به دنیا می‌آورند که سطح قند خونشان پایین‌تر از حد نرمال است. بدن این نوزادان با دریافت منظم شیر مادر می‌تواند گلوکز راحت هضم شونده را جذب کرده و سطح قند خون را بالا بیاورد. همچنین این کودکان اگر تا سن مناسب از شیر مادر تغذیه کنند، احتمال ابتلای آنان به دیابت نوع دو که مرتبط با چاقی است کاهش می‌یابد.
4. جلوگیری از چاقی کودک
نوزادانی که شیر مادر مصرف می‌کنند، به دلایل زیر در آینده کمتر از دیگر نوزادان به چاقی مبتلا می‌شوند.
_ شیر خشک سلول‌های چاقی را در بدن ذخیره می‌کند.
_ انسولین موجود در شیر خشک بسیار زیاد است و سبب چاقی می‌شود.
_ لپتین(هورمون تنظیم اشتها) در کودکانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند بیشتر ترشح می‌شود.
_ نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، یاد می‌گیرند در حد برطرف کردن گرسنگی خود شیر بخورند نه بیشتر. این عادت در بزرگسالی باعث الگوی غذایی سالم در آنها می‌شود.
_ کودکانی که شیر مادر مصرف می‌کنند افزایش وزن آهسته و مناسب‌تری دارند.
5. تاثیر شیر مادر | رشد مغز
همه مادران دوست دارند که بچه‌های باهوشی داشته باشند. بعضا دیده شده برخی مادران برای رسیدن به این هدف دست به راه‌های هزینه‌بری نیز می‌زنند. خوب است این مادران بدانند که شیر مادر به کامل شدن اعضای سیستم عصبی و مغز کمک می‌کند. همچنین تغذیه با این نوع شیر، بهره هوشی کودک را بالا می‌برد. پیوند عاطفی، تماس فیزیکی نزدیک مادر و نوزاد، تحریکی احساسات و اسیدهای چرب موجود در شیر مادر سبب این اتفاق می‌شوند.
6. بهبود زردی ویرقان
تغذیه با شیر مادر در ساعات و روزهای اولیه باعث دفع بیلی روبین (رنگدانه زردی پوست) می‌شود. به همین علت است که پزشکان به مادرانی که نوزاد دارای زردی دارند، پیشنهاد می کنند حتما از شیر خودشان به کودک بدهند.
بیشتر بخوانید : کم بودن شیر مادر
تاثیر شیر دادن بر روان نوزاد
ماده ای به نام تریپتوفان در شیر مادر وجود دارد که هورمون سروتونین را تشکیل می‌دهد. این هورمون می‌تواند سلامت روانی انسان را میسر سازد و از افسردگی و پرخاشگری جلوگیری نماید. علاوه بر این‌ها کیفیت خواب را نیز بالا می‌برد. برخی دیگر از آثار شیر مادر بر روان نوزاد عبارتند از:
1. تاثیر شیر مادر | خواب نوزاد
با وجود این که تمام نوزادان تقریبا به یک اندازه می‌خوابند اما نوزدانی که شیر مادر مصرف می‌کنند، زودتر از سایرین به خواب می‌روند. اکسی توسین موجود در شیر مادر به کودک احساس خواب آلودگی می‌دهد و سروتونین موجود در آن الگوی خواب و بیداری کودک را منظم می‌کند.
2. ارتباط عاطفی با مادر
شیردهی با سینه باعث ارتباط پوستی، شنیدن ضربان قلب مادر و در نهایت نزدیکی مادر و فرزند می‌شود. همین مسئله سبب می‌گردد تا نوزاد دلبستگی و عواطف مثبت بیشتری را در رابطه با مادر احساس نماید. نوزاد هنگام شیر خوردن از سینه مادر همان امنیت و آرامشی را تجربه می‌کند که در رحم مادر تجربه کرده است. با کمک گرفتن از متخصص می‌توانید ارتباط عاطفی عمیق‌تری با فرزند خود برقرار نمایید. برای کسب اطلاع از مشاوره کودک کلیک کنید.
3. جلوگیری از مشکلات رفتاری
تحقیقات نشان داده نوزادانی که حداقل 4 ماه شیر مادر مصرف می‌کنند، احتمال نابهنجاری‌های اخلاقی مثل بی‌قراری و دروغگویی در آنان کاهش پیدا می‌کند. همچنین این نوزادان با هیجانات و احساسات منفی کمتری رو به رو می‌شوند. با کمک گرفتن از متخصص می‌توانید از بروز این مشکلات در فرزند خود پیشگیری نمایید.
شیردهی چه تاثیر بر مادران دارد؟
درست است که شیر مادر برای نوزاد فواید زیادی دارد اما شیر دادن روی سلامت جسمی و روحی مادران نیز اثر مثبتی می‌گذارد. از اثرات مثبت شیردهی برای مادر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. تاثیر شیر مادر | حذف عادات غلط
مادران در دوران شیردهی اغلب عادات نامناسب غذایی خود را کنار می‌گذارند، برای رفع ناراحتی‌های خود کمتر از قرص‌های شیمایی استفاده می‌کنند و به سیگار و دیگر مواد مخدر پناه نمی‌برند. به همین دلیل می‌توان گفت شیردهی عادات غلط زنان را اصلاح می‌کند.
2. تعادل سطح قند خون
شیردهی علاوه بر این که قند خون نوزاد را تنظیم می‌کند، باعث تعادل قند خون مادر نیز می‌شود. این امر به دلیل هورمون‌هایی که بدن زن هنگام شیردهی ترشح می‌کند، اتفاق می‌افتد. علاوه بر این تنظیم قند خون سبب درمان دیابت بارداری و پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع دو می‌شود.
3. رسیدن به اندام قبل از بارداری
شیردهی از دو طریق سبب می‌شود تا مادر به اندام قبلی خود بازگردد:
-انقباض رحم: رحم در دوره بارداری بزرگ می‌شود و کل محیط شکم را اشغال می‌کند. در دوران شیر دهی رحم سریع‌تر انقباض پیدا کرده و به حالت اولیه باز می‌گردد.
-سوزاندن کالری: شیر دادن در روز 450 تا 500 کالری غذایی را می‌سوزاند و سبب کاهش وزن می‌شود.
4. تاثیرات مثبت روانی
شیردهی علاوه بر کاهش استرس و اضطراب مادر، از افسردگی پس از زایمان نیز جلوگیری می‌کند. علاوه بر این مادرانی که خودشان به نوزادشان شیر می‌دهند، صمیمیت بیشتری را با فرزندشان حس می‌کنند که همین سبب احساس بهتر مادر می‌گردد.
5. تاثیر شیر مادر | پیشگیری کننده طبیعی
در بیشتر زنان، چرخه قاعدگی در دوران شیردهی متوقف شده و احتمال بارداری مجدد پایین می‌آید. این فرایند پیشگیری کننده طبیعی از بارداری ناخواسته و زود هنگام مادر جلوگیری می‌کند.
6. کم شدن خطر ابتلا به سرطان
ریسک ابتلا به سرطان‌هایی نظیر سرطان رحم و سرطان سینه در زنان شیرده پایین می‌آید. علاوه بر این زنانی که به کودکشان شیر می‌دهند، کمتر دچار بیماری‌هایی مانند آرتریت، چربی خون، بیماری‌های قلبی و سلیاک می‌شوند.
7. کاهش کم خونی
هورمون اکسی توسین که در زمان شیردهی به نهایت ترشح می‌رسد، خونریزی زنان را پس از زایمان کاهش داده و سبب جبران کم خونی آنان می‌شود.
برای دریافت مشاوره در زمینه نوزاد و کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.