قدرت در خانواده موضوعی که مرز مشخصی نداشته و افراد تعاریف مختلفی از آن دارند. معمولا برخی از خانواده ها در اثر این موضوع اختلافات زیادی پیدا کرده و چالش های زیادی را تجربه می‌کنند. میل به قدرت در همه افراد وجود دارد اما در خانواده به دلیل اینکه افراد باید اوضاع را مدیریت کنند؛ متفاوت می‌شود.
این موضوع برای افراد مختلف ملاک های متفاوتی دارد. برخی تنها ثروتمندی را عامل قدرت می‌دانند؛ اما در زندگی خانوادگی معیارهای مهم دیگری نیز وجود دارند که افراد باید به آن بپردازند. برخی از خانواده ها می‌توانند این موضوع ر ا به خوبی مدیریت کرده و قدرت را به طور مساوی میان افراد توزیع می‌کنند. در این مقاله جنبه های مختلفی از این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
برای دریافت مشاوره در زمینه قدرت در خانواده می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
منبع: قدرت در خانواده | جنگ قدرت در والدین
جنگ قدرت در والدین
در بیشتر موارد شاهد جنگ قدرت در خانواده میان والدین هستیم. از آنجایی که در خانواده آنها از وسن و تجربه بیشتری برخوردار بوده و یا در مواردی هر دو شاغل هستند؛ نمی‌توانند از دیگری دستور گرفته و یا در غالب گروه عمل کنند. آنها باید همواره مدیر بوده و همه چیز را کنترل کنند. این موضوع احتمالا تاثیرات بدی بر فرزندان خواهند داشت. معمولا در خانواده های ایرانی قدرت دست پدران است و آنها تصمیم گیرنده نهایی هستند.
اما در مواردی این موضوع برعکس شده ویا حتی قدرت دست فرزندان است. این موضوع کاملا به شرایط خانواده و نظرات آنها بستگی دارد. بهتر است در این مورد با یکدیگر همدلی داشته و تصمیم بگیرند.
انواع قدرت در خانواده
به طور کلی قدرت در خانواده ها دارای انواع مختلفی است. این موضوع در همه خانواده ها وجود دارد اما شکل آن متفاوت است. از طرفی این موضوع احتمالا در طول تغییر می‌کند و عوامل مختلفی بر آن موثر هستند. برخی از این موارد شامل موارد زیر می‌شود.
📌ارتجاعی
نوع ارتجاعی قدرت در خانواده بر اساس ملاک های عاطفی مثل محبت و دوست داشتن است. همانطور که از اسم آن نیز مشخص است این ملاک کاملا منعطف بوده بین اعضای خانواده در گردش است. در این شرایط در هر برهه از زمان توجه ها معطوف به یک نفر بوده و برحسب موضوعات مختلفی تعیین می‌شود. برای مثال تمایل فرزندان به جلب توجه پدربزرگ و مادربزرگ ها نشان دهنده این نوع از قدرت است.
📌اجباری
در قدرت اجباری افراد به روش های خشونت آمیز متوسل می‌شوند تا نظر خود را به دیگران اعمال کنند (بیشتر در خانواده های مرد سالاری دیده می شود). در این شرایط در مورد قدرت در خانواده افراد معمولا از روش های افراطی استفاده می‌کنند. اعضای دیگر خانواده نیز تنها به دلیل احساس ترس از آنها پیروی کرده و هیچ احترامی برای آنها قائل نیستند. در اینگونه خانواده ها تنها یک نفر در راس قدرت بوده و تصمیم گیری می‌کنند. آنها معمولا سلطه جو بوده و کمتر به نظر دیگر اعضا اهمیت می‌دهند.
📌کارشناسی
یکی دیگر از انواع قدرت در خانواده، کارشناسی است که در آن افراد برحسب دانش و تجربه ای که دارند در مورد مسائل مختلف در خانواده تصمیم گیری می‌کنند. برای مثال وقتی مادر خانواده از تحصیلات بیشتری نسبت به دیگر اعضا برخوردار است؛ افراد دیگر برای شرایط مختلف از او مشورت می‌خواهند و او را امین خود می‌دانند. این موضوع تاحدی کارساز است. اما برای برخی مسائل و مشکلات در خانواده افراد باید برحسب تجربه عمل کنند و نه صرفا دانش و تحصیلات.
📌پاداش
به طور کلی پاداش و تنبیه نقش مهمی در قدرت در خانواده دارد. برخی این موضوع را به اشتباه باج دادن تلقی می‌کنند. و سعی می‌کنند با این رفتار دیگر اعضا را جذب خود کرده و حرف خود را عملی کنند. اما پاداش دادن اصولی دارد؛ که وقتی افراد از آن به شیوه درستی استفاده کنند؛ شاهد بروز مزایای آن و بهبود شرایط خواهند بود. همچنین گاهی این موضوع برای دیگر اعضا ایجاد انگیزه کرده تا رفتار مناسب تری داشته و بیشتر همکاری کنند.
دلایل جنگ قدرت در خانواده
خانواده ها به دلایل مختلفی دچار جنگ قدرت می‌شوند. وقتی اعضا از مهارت های حل مسئله به شکل موثر برخوردار نباشند و نتوانند با یکدیگر همکاری کنند؛ قدرت در خانواده تبدیل به یک معضل خواهد شد. این موضوع بیشتر میان والدین دیده می‌شود. از طرفی وقتی افراد جایگاه خود را در خطر می‌بینند واکنش نشان داده و سعی در درست کردن اوضاع دارند.
برای مثال وقتی پدر خانواده شاهد نقش پررنگ تر همسر خود در مسائل است؛ به دلیل باورهای قدیمی و همچنین احساس غرور خود، با مادر خانواده دچار اختلاف شده و سعی در قدرت نمایی دارد. فراموش نکنید که برای حل مشکلات و همچنین مدیریت اوضاع، همه اعضا باید همفکری داشته باشند و گرفتن عنوان رئیس، اهمیتی ندارد.
گاهی دخالت های اطرافیان است که این موضوع را سبب می‌شود. به همین دلیل خانواده ها باید با یکدیگر متحد بوده و از این موضوع جلوگیری کنند.
برای پیشگیری از جنگ قدرت در خانواده چه باید کرد؟
بهتر است بعد از شناسایی عامل تفرقه و همچنین جنگ قدرت در خانواده، برای حفظ کانون گرم خانواده و همچنین پیشگیری از بروز مشکلات بیشتر، اقداماتی انجام دهید. افراد معمولا در این زمینه راحت ترین راه را انتخاب کرده و به طور کلی از موضع قدرت عقب می‌کشند. آنها انفعال را انتخاب کرده و اجازه تصمیم گیری در مورد همه چیز را به فرد دیگری می‌سپارند. اما این راهکار درست نیست و روش های موثرتری نیز وجود دارد.
💠همکاری اعضای خانواده با یکدیگر
اعضای یک خانواده در زمینه های مختلفی به یکدیگر نیاز داشته و باید همکاری داشته باشند. در واقع در خانواده که جامعه ای کوچک از گوناگونی نظرها و عقاید است؛ همدلی و مشارکت یکی از ملزومات بوده و نیاز به تلاش دارد. اعضای خانواده فارغ از نسبت های خونی، از لحاظ روانی و روابط انسانی باید در کنار یکدیگر قرار گیرند.
در همه خانواده ها مشکلات و چالش هایی وجود دارد که بای برطرف کردن آنها همفکری و اتحاد ضروری است. طبیعی است که در چنین شرایطی احساسات نیز درگیر شود؛ اما افراد باید هیجانات را مدیریت کرده و تصمیمات عقلانی بگیرند. در اینجا قدرت نقش مهمی ایفا کرده؛ اما همه چیز نیست.
💠کمک گرفتن از مشاور
یکی دیگر از راهکارها برای پیشگیری از جنگ قدرت در خانواده، کمک گرفتن از مشاور خانواده است. مشاور خانواده هم به صورت فردی و هم به صورت خانوادگی، مشکل افراد را حل می‌کند. در چنین شرایط افراد می‌توانند علت مشکلات را شناسایی کرده و حتی در فرایند درمان نیز به یکدیگر کمک کنند. روانشناس مشکلات خانواده را از بیرون بررسی کرده و بدون هیچ گونه قضاوت و دخالتی به افراد کمک می‌کند.
سخن پایانی
با اینکه خانواده یک مفهوم کلی است؛ اما عوامل موثر بر آن مثل قدرت در خانواده، کاملا به تصمیمات فردی اعضا بستگی داشته و جزئی می‌شود. بهتر است افراد از کنار مسائلی که در خانواده بروز می‌کند؛ به سادگی نگذرند. چراکه خانواده بیانگر هویت و شخصیت افراد بوده و در بسیاری از مسائل موثر است.
همچنین با نادیده گرفتن، احتمالا چالش ها ریشه ای تر شده و سبب بروز مشکلات بیشتری برای افراد می‌شوند. بهتر است در این زمینه در قدم اول با خانواده خود مسائل را حل کرده و در مرحله بعدی از یک مشاور کمک بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه قدرت در خانواده می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.