بازگشت افسردگی برای هر کسی که حداقل یکبار دچار افسردگی شده است؛ می‌تواند اتفاق بیافتد. خیلی اوقات بیمار خودش می‌داند که این دوره‌ها بازگشت دارند و ممکن است که مجدد آنها را تجربه نماید، اما با این حال توجهی نکرده و علائم را پیش پا افتاده می‌پندارد. اما هر بار که افسردگی بازگشت می‌کند، خرابی‌هایی را به وجود می‌آورد، با عدم توجه به این خرابی‌ها هیچ چیز درست نمی‌شود. بنابراین لازم است که به دنبال راهی برای بازسازی و درمان باشید. در ادامه علائم هشدار دهنده عود و بازگشت افسردگی را آورده‌ایم.
برای دریافت مشاوره در زمینه بازگشت افسردگی میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
منبع: بازگشت افسردگی را چطور تشخیص دهیم
آشنایی با اختلال افسردگی و عود یا بازگشت آن
افسردگی یکی از اختلالات روانپزشکی است که با غم و اندوه طبیعی که در زندگی هرکسی تجربه می‌شوند فرق دارد. افسردگی یک اختلال ناتوان کننده است که علاوه بر احساس غمگینی منجر به بروز علائم دیگری نیز می‌شود که از دست دادن علایق، کندی روانی حرکتی، فقدان انرژی، بروز تغییراتی در خواب و اشتها، ناتوانی در تمرکز، احساس بی‌ارزشی و ناامیدی، دچار شدن به افکار مرتبط با مرگ و خودکشی را شامل می‌شود. نکته قابل توجه اینجاست که حداقل 4 مورد از این علائم باید به مدت دو هفته در فرد پایدار بمانند تا تشخیص افسردگی از جانب متخصصان مطرح شود.
افسردگی معمولا یک اختلال دوره‌ای و برگشت پذیر است. در واقع اکثر کسانی که یک دوره از این اختلال را تجربه می‌کنند در آینده نیز ممکن است با آن دست و پنجه نرم کنند. برای مثال بازگشت افسردگی، 2 ماه پس از قطع درمان‌های رایج در بیشتر بیماران دیده می‌شود. همچنین ممکن است درگیری با استرس‌های محیطی به عنوان یک عامل محرک عمل کرده و در آینده منجر به بروز دوباره علائم افسردگی شود.
علائم عود و بازگشت افسردگی
عود و بازگشت افسردگی موضوعی است که می‌توان از آن پیشگیری کرد یا حداقل تا حد زیادی آن را تحت کنترل درآورد. برای این کار پیش از هرچیز باید علائم عود و بازگشت افسردگی را بشناسید. در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره کرده‌ایم.
⭕بروز تغییرات خلقی
یکی از مهم‌ترین علائم عود و بازگشت افسردگی تغییرات خلقی است. در این شرایط ممکن است مجددا در اکثر اوقات روز احساس غمگینی داشته باشید یا سطح اضطراب‌تان از حالت عادی بالاتر برود. در نتیجه خلق افسرده و مضطرب اولین علائمی هستند که در مورد بروز دوباره افسردگی به شما هشدار می‌دهند.
⭕فقدان لذت
فقدان لذت یا همان از دست دادن علاقه نسبت به موضوعاتی که قبلا برای شما جذاب بوده‌اند از جمله دیگر علائمی است که برای پیشگیری از بازگشت افسردگی باید آن را بسیار جدی بگیرید. کسانی که دچار فقدان لذت می‌شوند ممکن است حتی نسبت به رابطه جنسی نیز دلزده شوند و هیچ چیز آنها را به اندازه کافی به وجد نیاورد. در واقع لذت نبردن یکی از اصلی ترین نشانه های افسردگی است که باید نسبت به آن حساس بود.
⭕انزوای اجتماعی
شروع افسردگی معمولا با کاهش تمایل نسبت به فعالیت‌های اجتماعی همراه است. در نتیجه با بازگشت افسردگی ممکن است دائما تنهایی را ترجیح بدهید و حتی از بودن با گروه‌های دوستان یا نزدیکانی که قبلا با آنها وقت زیادی می‌گذراندید احساس لذت نکنید. افراد افسرده نمی‌توانند به شکل موثری با دیگران ارتباط برقرار کنند به همین دلیل همواره از دیگران دوری کرده و منزوی می‌شوند.
⭕احساس خستگی مفرط
یکی دیگر از علائمی که می‌تواند در مورد بازگشت افسردگی به شما هشدار بدهد، فقدان انرژی و خستگی مفرط است. برای مثال ممکن است که به یکباره احساس کنید که انجام فعالیت‌های روزمره و عادی نظیر شستن ظرف‌ها یا حتی رسیدگی به کارهای شخصی برای‌تان بسیار سخت شده و انرژی زیادی از شما می‌گیرد. این موضوع معمولا باعث می‌شود که سطح فعالیت‌هایتان را کاهش دهید یا زمان زیادی برای انجام کارهای معمولی صرف کنید.
⭕احساس بی قراری
بسیاری از افراد قبل از عود و بازگشت افسردگی دچار احساس بی قراری و سرآسیمگی می‌شوند. برای مثال ممکن است بی هیچ دلیلی دائما مضطرب باشید و نتوانید به راحتی آرام بگیرید. در این شرایط باید در مورد احتمال بازگشت افسردگی آگاه بوده و از یک درمانگر برای مدیریت اوضاع کمک بگیرید.
⭕بازگشت افسردگی با تغییراتی در الگوی خواب
تغییر در الگوی خواب به دو شکل کاملا متفاوت ظهور می‌کند. به طوری که برخی افراد افسردگی را با دوره‌های بی خوابی شدید تجربه می‌کنند، اما برخی دیگر دچار پرخوابی شده و اکثر اوقات روز خود را به خواب می‌گذرانند. در نتیجه اگر پس از یک دوره بهبودی مجددا دچار مشکلات خواب شدید، باید احتمال بازگست افسردگی را در نظر داشته باشید.
⭕بروز تغییراتی در الگوی اشتها
تغییرات اشتها نیز همانند خواب با دوالگوی کاملا متفاوت در مبتلایان به افسردگی ظهور پیدا می‌کنند. به طوری که برخی دچار بی‌اشتهایی مفرط شده و در مقابل برخی از بیماران پراشتهایی و پرخوری را تجربه می‌کنند. در نتیجه هرگونه تغییر چشم گیر در وزن به عنوان پیش درآمد یا علامتی از بازگشت افسردگی تعبیر می‌شود.
⭕بروز مشکلاتی در حافظه و تمرکز
اکثر مبتلایان به افسردگی دچار مشکلات شناختی می‌شوند. به طوری که اغلب به سختی می‌توانند روی یک موضوع تمرکز کنند و یا ممکن است نسبت به قبل فراموشکار شوند. مشکل عدم تمرکز در کنار سایر علائم، در واقع زنگ خطری برای بازگشت افسردگی هستند.
⭕افزایش تحریک پذیری
اغلب آدم‌ها هنگام عود و بازگشت افسردگی تا حد زیادی تحریک پذیر می‌شوند. به این معنی که آستانه تحمل‌شان کاهش پیدا می‌کند و ممکن است نسبت به موضوعات کوچک واکنش‌های بسیار شدیدی نشان دهند. این افراد به درستی نمی‌توانند هیجانات خود را کنترل کنند به همین دلیل رفتارهای افراطی از خود نشان می‌دهند.
⭕بازگشت افسردگی و بروز درد و مشکلات جسمی
بروز دردها و مشکلات بدنی که منشا زیستی مشخصی ندارند، در مبتلایان به افسردگی بیشتر دیده می‌شود. از همین رو سردردهای مکرر، دردهای عضلانی و دل درد نیز به عنوان نشانه‌هایی از بازگشت افسردگی قلمداد می‌شوند.
⭕احساس گناه و بی ارزشی
هنگام افسردگی ممکن است خودتان را در برابر هر رویدادی مسئول ببینید و بابت هر خطا و اشتباهی احساس گناه کنید. این موضوع در نهایت فشار روانی زیادی را به ذهنتان وارد می‌کند و می‌تواند منجر به احساس بی ارزشی در زندگی شود. در هنگام بازگشت افسردگی نیز این احساسات را به صورت مجدد تجربه کرده و کنترلی بر افکار خود ندارید.
⭕مشغولیت ذهنی با موضوعات مرتبط با مرگ
مشغولیت ذهنی با موضوعات مرتبط با مرگ و خودکشی می‌تواند پیش درآمد شروع یک دوره افسردگی شدید باشد. در این شرایط مداخله در بحران و کمک گرفتن زودهنگام از روانشناس و روانپزشک از ضرورت بیشتری در بازگشت افسردگی برخوردار است.
⭕بی میلی جنسی
یکی دیگر از نشانه های بازگشت افسردگی، بی میلی جنسی است. در واقع افراد با ابتلا به افسردگی دیگر تمایلی به برقراری رابطه جنسی ندارند و میل جنسی آنها تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. گاهی این اختلال به دلیل عوارض جانبی داروهای ضدافسردگی است که فرد مصرف می‌کند. به همین دلیل افراد باید در این زمینه با پزشک خود مشورت کرده و درمان را کامل کنند.
عوامل محرک عود و بازگشت افسردگی
کسانی که سابقه یک دوره افسردگی دارند، ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلفی دوره‌های مجدد افسردگی اساسی را تجربه کنند. از جمله مهم‌ترین عوامل محرک عود و بازگشت افسردگی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
💠رویدادهای استرس زا در زندگی
رویدادهای استرس زایی که در طول دوره افسردگی یا پس از آن اتفاق می‌افتند عامل محرکی برای عود یا بازگشت افسردگی هستند. از جمله رویدادهای استرس زای مهم می‌توان به تعارضات خانوادگی، از دست دادن عزیزان و بروز تغییراتی در روابط بین فردی اشاره کرد.
💠بازگشت افسردگی درمان نشده
دوره‌های افسردگی مجدد می‌توانند نشان دهنده کامل نشدن دوره درمان در اپیزودهای قبلی بیماری باشند. در نتیجه باید تحت درمان با دارو یا جلسات مشاوره قرار بگیرید و همچنین روند بهبودی را نیمه کاره رها نکنید، چرا که این کار در نهایت منجر به تشدید مشکل و بازگشت افسردگی می‌شود.
💠قطع زودهنگام درمان
بسیار اهمیت دارد که بدانید افسردگی سریعا درمان نمی‌شود. بررسی‌ها نشان می دهند کسانی که 6 ماه یا بیشتر درمان خود را ادامه می‌دهند به میزان بسیار کمتری درگیر فرایند عود و بازگشت افسردگی می‌شوند. به همین دلیل باید در این مورد صبور بود و مطابق با دستورات پزشک پیش رفت.
💠بازگشت افسردگی به خاطر مشکلات پزشکی
برخی از مشکلات پزشکی نظیر دچار بودن چاقی، دیابت، تغییرات هورمونی و مشکلات قلبی- عروقی ریسک ابتلای مجدد و بازگشت افسردگی اساسی را بالا می‌برند. در نتیجه اگر به این بیماری‌ها مبتلا هستید حتما به درمانگر خود در این باره اطلاع بدهید. همچنین اهمیت دادن به سلامت جسمانی بر بهداشت روانی نیز موثر است و از بروز برخی از بیماری روان جلوگیری می‌کند.
سخن پایانی
فراموش نکنید که برخی از محرک هایی که سبب بازگشت افسردگی می‌شوند؛ قابل کنترل هستند. به همین دلیل باید نشانه های عود مجدد آن را جدی گرفته و سریعا در این زمینه اقدامات لازم انجام شود. معمولا افرادی که به افسردگی مبتلا هستند؛ باید تا پایان عمر، به صورت دوره ای وضعیت سلامتی خود را چک کرده و درمان خود را کامل کنند.
همچنین تا حد امکان از محرک هایی که آنها را آزار می‌دهد؛ دوری کرده و در کنار روش های روانشناختی از دارو نیز استفاده کنند. بازگشت مجدد افسردگی، مشکلی شایع است و نباید در مورد آن احساس شرمندگی کرد. بهتر است با درمانگر خود در ارتباط مانده و در صورت لزوم از او کمک بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه بازگشت افسردگی میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
برای پیشگیری از عود و بازگشت افسردگی باید چه کار کنیم؟
مهم ترین کار، آشنایی با علائمی است که از شروع مجدد افسردگی خبر می‌دهند، اگر با این علائم آشنا باشید میتوانید به موقع برای دریافت درمان‌های مناسب از روانشناس یا روانپزشک کمک بگیرید. همچنین ادامه دادن به فرایند درمان و نیمه کاره رها نکردن آن نیز در پیشگیری از عود نقش بسزایی خواهد داشت.
- ۰۲/۰۷/۱۱