آی وی اف یا لقاح مصنوعی یکی از روش های بارداری است. بارداری چه از طریق یک حاملگی طبیعی یا از طریق فناوری کمک باروری یک فرایند پیچیده است. به طور کلی آی وی اف یک نوع القای بارداری کمکی است. و در مواردی که اسپرم توانایی حرکت به خوبی ندارد، یا تعداد بسیار کمی اسپرم موجود است و یا تعداد تخمک آزاد شده بعد از مصرف دارو در حد انتظار نمی‌باشد؛ زوجین از لحاظ القای باروری ضعیف می‌باشند که در چنین شرایطی این روش بارداری استفاده می‌شود.
در این مسیر، اتفاقات مختلفی نیز شاید رخ دهد. مثلا در برخی موارد، می‌تواند منجر به شکست چرخه آی وی اف شود که به نوبه خود استرس و حس بد را برای والدین به همراه دارد. با این وجود، درک اینکه چرا چرخه آی وی اف موفقیت آمیز نشد، می‌تواند به شما کمک کند تا در برنامه درمانی خود تغییراتی ایجاد کنید. در این مقاله، دلایل مختلف شکست آی وی اف و آنچه که میتوانید از نظر میزان موفقیت آی وی اف انتظار داشته باشید را بیان می‌کنیم.
منبع: آی وی اف | 7 علت تشکیل نشدن جنین در IVF
آی وی اف چیست؟
در طی روند آی وی اف، تخمک از تخمدان زن خارج می‌شود و در آزمایشگاه با اسپرم بارور می‌شود. و به تخمی که بارور می‌شود، جنین می‌گویند. و این جنین برای رشد و نمو به رحم زن بازگردانده می‌شود. این روند می‌تواند با استفاده از تخمک های شما و همسرتان یا تخمک و اسپرم اهدا کنندگان انجام شود.
بارداری در این روش به صورت لقاح خارج از بدن رخ می‌دهد. در واقع در محیط آزمایشگاهی اسپرم و تخمک به اهم لقاح را تشکیل می‌دهند. در سپس لقاح درون رحم مادر تزریق می‌شود. روند آی وی اف 6 مرحله است. که در بخش بعدی مقاله به آن اشاره کرده ایم.
مراحل آی وی اف
آی وی اف دارای 6 مرحله اصلی است که در این بخش مقاله به آن اشاره کرده ایم.
📌 سرکوب چرخه قاعدگی (چرخه قاعدگی شما با دارو سرکوب می‌شود)
📌 کمک به تخمدان ها برای تولید تخمک های اضافی ( دارو برای تشویق تخمدان های شما به تولید بیش از 1 تخمک در یک زمان، استفاده می‌شود)
📌 نظارت بر پیشرفت و بلوغ تخمک ها ( یک اسکن اولتراسوند، برای بررسی رشد تخمک ها، و از دارو برای کمک به بالغ شدن آن ها استفاده می‌شود)
📌 جمع آوری تخمک ها ( یک سوزن از طریق واژن وارد می‌شود تا تخمک ها خارج شوند)
📌 بارور کردن تخمک ها ( تخمک ها برای چند روز با اسپرم مخلوط می‌شوند تا بارور شوند)
📌 انتقال جنین ( 1 الی 2 تخمک بارور در رحم شما قرار می‌گیرد. هنگامی که این تخمک ها یا جنین به رحم شما منتقل شد، باید دو هفته قبل از انجام تست بارداری صبر کنید تا ببینید آیا درمان موثر بوده یا خیر)
علت تشکیل نشدن جنین در آی وی اف چیست؟
عوامل زیادی وجود دارند که موجب شکست آی وی اف می‌شوند. بنابراین زن و شوهر باید با پزشک خود در مورد هرگونه تغییر رژیم غذایی یا سبک زندگی که ممکن است موجب شکست آی وی اف شوند، مشورت کنند. در ادامه برخی از رایج ترین و مهم ترین دلایل شکست آی وی اف را مطالعه می‌کنید.
🟢 سن زن
با افزایش سن، تخمک های زنان از نظر کیفیت و کمیت کاهش می‌یابند. به دلیل این واقعیت، زنان با افزایش سن شانس کمتری برای باردار شدن دارند. با این حال، کاهش در کمیت و به ویژه کیفیت تخمک نیز بر شانس بارداری بالینی یا تولد زنده از طریق آی وی اف تأثیر می‌گذارد. طبق تحقیقات، مشخص شده که زنان تا سن 35 سالگی، بیشترین شانس موفقیت آی وی اف را دارند.
🟣 کیفیت جنین
در طول بخش آزمایشگاهی درمان آی وی اف، تخمک های زن و اسپرم مرد، با هدف ایجاد جنین با هم مخلوط می‌شوند. جنین ها معمولا در آزمایشگاه سالم به نظر می‌رسند. اما زمانی که در رحم کاشته می‌شوند، این احتمال وجود دارد که به دلیل نقص نامرئی، لانه گزینی نکنند.
🟡 پاسخ تخمدان
در ابتدای درمان آی وی اف، زن باید روزانه یک هورمون باروری به نام (هورمون محرک فولیکول) تزریق کند که هدف آن افزایش تولید تخمک است. تخمک های برخی از زنان شاید به درستی به این دارو پاسخ ندهند. بنابراین قادر به تولید چندین تخمک برای جمع آوری نیستند. این امر به ویژه در زنان مسن تر به دلیل مقدار کم تر تخمک صدق می‌کند. البته پاسخ ضعیف تخمدانی همیشه به این معنا نیست که درمان آی وی اف به پایان رسیده است. بررسی ها و تغییرات در دارو ممکن است بتواند وضعیت را اصلاح کند.
🔴 اسپرم غیر طبیعی
یکی از علل شایع شکست آی وی اف، اسپرم غیر طبیعی است. در طول درمان، پزشک به دقت اسپرم را برای هر مشکلی بررسی می‌کند. در بسیاری از موارد، یک اسپرم نامنظم منجر به تخمک بارور نشده می‌شود. طی این فرایند، اسپرم باید به غشای خارجی تخمک نفوذ کند و نیمی از مواد ژنتیکی خود را آغاز کند. و بدین ترتیب، رشد یک جنین سالم را ممکن کند.
🟠 مسائل مربوط به کاشت
این به این معنا است که جنین ها نتوانستند در رحم لانه گزینی کنند. این مشکل می‌تواند به دلیل وجود پولیپ رحم، افزایش زود هنگام سطح پروژسترون، نازک بودن پوشش آندومتر یا عفونت رحم باشد.
🟤 سبک زندگی
مانند بارداری طبیعی، حفظ یک سبک زندگی سالم قبل و در طول درمان آی وی اف احتمالا به بارداری کمک زیادی می‌کند. برای مثال اگر سیگار می‌کشید، عاقلانه است که چند ماه قبل از شروع درمان آن را ترک کنید. زیرا تحقیقات نشان داده‌اند که سیگار بر بارداری تأثیر منفی می‌گذارد. دستیابی به وزن سالم و همچنین حفظ یک رژیم غذایی مغذی و ورزش منظم برای شما مفید خواهد بود.
🔵 ناهنجاری های کروموزومی
آی وی اف ممکن است به دلیل جنین هایی که دارای ناهنجاری های کروموزومی هستند، با شکست مواجه شود. این یعنی جنین دارای یک بخش از دست رفته، اضافی یا نامنظم از DNA کروموزومی است. ناهنجاری های کروموزومی ممکن است از یکی از والدین به ارث برده شود یا در مراحل اولیه تقسیم جنین ایجاد شود.
میزان موفقیت آی وی اف
میزان موفقیت به عوامل زیادی مانند سن و دلایل ناباروری بستگی دارد (برای اطلاع از میزان شیوع ناباروری کلیک کنید). به طور کلی، نرخ موفقیت اولین بار درمان، اغلب بین 20 تا 30 % برای اکثر والدین کاهش می‌یابد. بنابراین می‌‌توان گفت میزان موفقیت آی وی اف پس از چندین دوره افزایش خواهد یافت.
علاوه بر این، زنان جوان تر، شانس بیشتری برای یک بارداری موفق با آی وی اف را دارند. آی وی اف معمولا برای زنان بالای 42 سال توصیه نمی‌شود. زیرا احتمال موفقیت بسیار کم است. در سال 2019، درصد درمان های آی وی اف که منجر به موفقیت شد، عبارتند از.
🔸 32 درصد برای زنان زیر 35 سال
🔸 25 درصد برای زنان 35 تا 37 سال
🔸 19 درصد برای زنان 38 تا 39 سال
🔸 11 درصد برای زنان 40 تا 42 سال
🔸 5 درصد برای زنان 43 تا 44 سال
🔸 4 درصد برای زنان بالای 44 سال
اگر آی وی اف موفقیت آمیز نبود چه کاری باید انجام دهید؟
پس از انجام یک چرخه ناموفق آی وی اف، ممکن است احساس تخلیه عاطفی کنید. حتی ممکن است فکر به تلاش مجدد غیر ممکن به نظر برسد. طبیعی است که از این تجربه ناامید شوید، اما باید تلاش کنید تا دوران سخت را پشت سر بگذارید. به طور معمول، پزشکان شش هفته پس از عمل برای ارزیابی پیشرفت شما قرار ملاقات های بعدی را تعیین می‌کنند. در طول این قرار ملاقات ها، آن ها در مورد وضعیت شما صحبت می‌کنند و توصیه هایی برای افزایش شانس موفقیت شما در آینده ارائه می‌دهند.
فرق بچه های طبیعی با آی وی اف
میلیون ها والدین بدون فرزند، از درمان آی وی اف استفاده می‌کنند. اگرچه این کشف جدید در زمینه علم پزشکی به بسیاری از والدین کمک کرده تا رویاهای خود را برای پدر و مادر بودن برآورده کنند، اما سوالاتی درمورد اعتبار آن در ذهن والدین وجود دارد.
بسیاری از مردم بر این باورند که نوزادان متولد شده تحت روش های کمک باروری، به اندازه نوزادان طبیعی سالم نیستند. اما متخصصان پزشکی در سر تاسر دنیا دائما در تلاش هستند تا به این باورهای غلط پایان دهند. می‌خواهیم روند آی وی اف و بارداری طبیعی را بررسی کنیم تا ثابت شود نوزادان طبیعی و آی وی اف تفاوتی با هم ندارند.
🔻 یکی از موارد رایج این است که هر دو فرایند شامل لقاح تخمک توسط اسپرم است. فرایند طبیعی در لوله فالوپ (پس از مقاربت) انجام می‌شود. در آی وی اف، لقاح در یک ظرف در آزمایشگاه ویژه ای که برای این فرایند می‌باشد، انجام می شود.
🔻 در لقاح طبیعی، جنین به رحم می‌رود. جایی که به طور طبیعی برای بارداری کاشت می‌شود. از سوی دیگر، جنین های آزمایشگاهی، به طور مصنوعی در رحم کاشت می‌شوند.
🔻 دانستن این نکته مهم است که پس از کاشت جنین، مراحل بعد مانند بارداری برای هردو مورد طبیعی است. از این رو، اگر منطقی فکر کنید، متوجه می‌شوید که سلامت نوزاد آی وی اف اصلا در خطر نیست. آن ها می‌توانند به اندازه یک نوزاد طبیعی، سالم و بدون بیماری باشند.
سخن آخر
شکست در یک چرخه آی وی اف می‌تواند تأثیر مخربی روی یک زوج داشته باشد. اگر تلاش های قبلی شما با شکست مواجه شد، مزایای گذراندن مجدد چرخه آی وی اف را در نظر بگیرید. شانس موفقیت شما با هر چرخه بعدی افزایش می‌یابد. شما و پزشکتان باید درمورد تمام دلایل احتمالی شکست صحبت کنید. آسیب های روانی که هر بار شکست بر والدین وارد می‌کند، قبل از تلاش مجدد باید درمان شود.
برای درمان نیز حتما از روانشناس و مشاورین متخصص در این زمینه کمک بگیرید. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت تلفنی و حضوری به شما مراجعین گرامی خدمات ارائه می‌دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره زیر تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آی وی اف می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
- ۰۲/۰۶/۰۴