اختلالات شخصیت مجموعه‌ای از اختلالات روانشناختی هستند که رفتار و کردار عجیب و غریبی دارند. احتمالا به علت رفتار تعدادی از اطرافیان خود از لفظ خودشیفته استفاده کرده باشید. یا از طرز رفتار برخی شخصیت ها تعجب کرده باشید. شاید هم از بی ثباتی عاطفی شریک احساسی خود کلافه شده‌اید. طبق تحقیقات انجام شده از هر ۲۰ نفر ۱ نفر مبتلا به یکی از انواع اختلالات شخصیت است. در ادامه انواع، علائم و درمان اختلال شخصیت را شرح داده‌ایم. برای تشخیص میتوانید یکی از انواع تست شخصیت شناسی را رایگان انجام دهید.
منبع: اختلالات شخصیت | انواع و علائم اختلال های شخصیت
اختلالات شخصیت
شخصیت یعنی ثبات فکری، عاطفی و رفتاری. اما کسانی که اختلال شخصیت دارند ثبات فکری، احساسات، رفتار ندارند.
به اختلالاتی که در خلق و خو، مزاج یا سرشت یک فرد اثرگذار است و اصولا ریشه در کودکی دارند؛ اختلال شخصیت می‌گویند. اختلالات شخصیت، اختلالات روانشناختی‌اند که رفتارهای ناسازگار و غیرمنعطف دارند. در زندگی روزمره و ارتباط در اجتماع با مشکل روبرو می‌شوند. زندگی با این افراد دشوار و آزاردهنده است.
اختلالات شخصیت انواع مختلفی دارد که به 3 دسته کلی زیر تقسیم می‌شود.
دسته اول: اختلال شخصیت پارانویید ، شخصیت اسکیزوئید و شخصیت اسکیزوتایپال
دسته‌دوم: اختلال شخصیت خودشیفته ، شخصیت نمایشی ، اختلال شخصیت مرزی و شخصیت ضد اجتماعی
دسته سوم: اختلال شخصیت اجتنابی ، شخصیت وابسته و شخصیت وسواسی جبری
در ادامه هر 3 گروه اختلالات شخصیت را بطور مختصر توضیح داده‌ایم.
انواع اختلال شخصیت
به طور کلی 10 نوع اختلال شخصیت وجود دارد. آن‌ها را در 3 دسته A ، B، C طبقه بندی کرده‌اند. هر کدام از این طبقات ویژگی های مشترکی دارند.
اختلالات شخصیت دستهA
افراد دچار یکی از اختلالات شخصیت گروهA از نظر دیگران رفتار عجیب و غریب دارند. شاخصه اصلی این گروه عدم ثبات شخصیت آن‌هاست. مشکلات آن‌ها پیچیده و اساسی است. این دسته به 3 زیر گروه تقسیم می‌شوند.
- اختلال شخصیت پارانوئید: کسانی که اختلال شخصیت پارانوئید دارند به همه چیز به طرز عجیب و شدیدی شک دارند. به دیگران سوءظن دارند و به کسی اعتماد نمی‌کنند.
- اختلال شخصیت اسکیزوئید: افراد با اختلال شخصیت اسکیزوئید در بیان احساسات محدودیت دارند. آن‌ها گوشه‌گیر و غیراجتماعی هستند.
- اختلال شخصیت اسکیزوتایپال: افراد دارای شخصیت اسکیزوتایپال ظاهری غیرعادی دارند. به دیگران اعتماد ندارند و اعتقاد شدیدی به قدرت‌های ماورایی و جادو دارند.
برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به اختلالات شخصیت دسته A کلیک کنید.
اختلالات شخصیت دسته B
کسانی که در این دسته از اختلالات قرارمیگیرند، در کنترل احساسات خود دچار مشکل هستند. این افراد رفتارهای غیر قابل پیش بینی و اغلب نمایشی دارند. این دسته به 4 زیر گروه تقسیم می‌شود.
- اختلال شخصیت ضداجتماعی: شخصیت های ضد اجتماعی ، به دنبال رفتارهای پرخطر، نقص قوانین و دروغ گویی مداوم هستند.
- اختلال شخصیت مرزی: این شخصیت ها، خلق و خوی بالا و پایین دارند، هویت و احساسات بی‌ثبات دارند و افکار و تمایل به خودکشی در آن‌ها زیاد است.
- اختلال شخصیت نمایشی: شخصیت‌های نمایشی خود را به ظاهر عجیب و غریبی درمی‌آورند. به دنبال دیده‌شدن، متفاوت بودن و به شدت احساساتی هستند.
- اختلال شخصیت خودشیفته: خودشیفته‌ها، حق به جانب و خود بزرگ بین هستند. به دیگران حسادت می‌کنند. آن‌ها از انسان‌ها به عنوان ابزار استفاده می‌کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به اختلالات شخصیت دسته B کلیک کنید.
اختلال شخصیت دسته C
کسانی که در دسته c طبقه بندی می‌شوند، تقریبا همیشه دارای استرس، ترس و اضطراب فراگیر هستند. این دسته به 3 زیر گروه تقسیم می‌شود.
- اختلال شخصیت وابسته: شخصیت وابسته آستانه تحمل پایین، وابستگی بیش از حد به دیگران و ترس از تنها بودن دارند.
- اختلال شخصیت اجتنابی: افرادی که اختلال شخصیت اجتنابی دارند، نگران قضاوت منفی دیگران، احساس عدم کفایت و بیش از حد کم رو هستند.
- اختلال شخصیت وسواسی-جبری: این شخصیت به شدت کنترل گر، کمال گرا و دارای استانداردهای بالا هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به اختلالات شخصیت دسته C کلیک کنید.
علل اختلالات شخصیت
علل اختلالات شخصیت به صورت متعادلی از وراثت و محیط است. در ادامه راجع به عوامل اختلال شخصیت توضیح داده‌ایم.
ژنتیک: برخی خصوصیات شخصی توسط والدین به فرزندان انتقال پیدا می‌کند. برخی خصوصیات مربوط به اختلال های شخصیت هم یکی از میراث‌های والدین است که به فرزندان منتقل می‌شود.
محیط: گاهی عوامل محیطی و اجتماعی در شخصیت و رشد افراد تاثیر گذار است. آزار جنسی و جسمی در کودکی، تنش‌های خانوادگی و وابستگی به الکل والدین از عوامل محیطی هستند. برای مثال: اگر کودکی در خانواده‌ای با سطح متوسط و اجتماعی به دنیا آمده باشد. اما در محل زندگی همسایگان و افراد بزهکار زندگی می‌کردند. کودک پس از رشدیافتن تبدیل به شخصیت ضداجتماعی گشته است.
طبق تحقیقات، پژوهشگران به نتیجه جالبی دست یافته‌اند. 2 قلوهای دو تخمکی از خانواده متوسط و اجتماعی که از والدینشان جداشده بودند، مورد مطالعه قرار دادند. فرزند اول را به خانواده فرهنگی و فرزند دوم را به خانواده‌ای با شخصیت اسکیزوئید سپردند. پس از گذشت چند سال و شکل‌گیری شخصیت بچه ها، مشخص‌شد کودکی که در خانواده فرهنگی بزرگ شده بود شغل کارمند داشت. و کودکی که در خانواده با شخصیت اسکیزوئید رشد کرده بود بسیار منزوی و از اجتماع گریزان بود.
زیستی: شاید فردی با مصرف داروها و مواد شیمیایی تبدیل به شخصیت پارانویید شود. (البته در صورتی که در خانواده همچین ویژگی شخصیتی نداشته اند). برای مثال: برخی افراد با شخصیت متعادل پس از مصرف مواد، خصوصیات شخصیت پارانویید را نشان می‌دهند.
بدترین و خطرناک ترین اختلالات شخصیت
همه اختلالات شخصیت به اطرافیان آسیب می‌رساند. اما برخی اختلالات شخصیت پرخطرتر هستند. مانند شخصیت ضداجتماعی و پارانوئید.
خطرات ضد اجتماعی ها: این افراد به طرز عجیبی به دنبال مشاجره، نقص قوانین و عدم مسئولیت پذیری هستند. این شخصیت حتما در برهه‌ای از زندگی درگیر مراجع قانونی می‌شود. رانندگی پرخطر و با سرعت بالا دارند، و به همین دلیل درصد تصادف این شخصیت ها بیشتر است.
خطرات پارانوئیدها: یکی دیگر از اختلالات شخصیت پرخطر پارانوئید است. اگر فردی که سوءظن دارد و به دیگران مشکوک است، همزمان مواد (مواد مخدر یا محرک) مصرف کند؛ علائم پارانوئیدی آن‌ها افزایش می‌یابد و دست به کارهای خطرناک می‌زنند.
برای کسب اطلاع بیشتر حتما درباره روانشناسی شخصیت بخوانید.
درمان اختلالات شخصیت
اختلالات شخصیت درمان‌های متفاوتی دارند. اما بهترین درمان طبق نظر درمانگر بعد از ارزیابی بیمار مشخص می‌شود. گاهی اختلال عوامل ژنتیکی و گاهی ریشه در کودکی دارد. طبق بررسی‌های درمانگر، بعد از چند جلسه مراجعه کننده شدت نشانه‌هایش کاهش و با استمرار جلسات درمان انجام می‌شود. روان‌درمانی و دارودرمانی توسط متخصص به صورت همزمان بیشترین بازدهی را به همراه دارد.
پیامدهای اختلال شخصیت
تمامی اختلالات شخصیت پیامدها و عوارض جدی دارند. این افراد به خود و دیگران آسیب می‌زنند. از لحاظ عاطفی، فکری و کاری تعادل ندارند. قابل پیش بینی نیستند و هر لحظه امکان رفتار عجیب وجود دارد. توانایی انجام درست کارهای روزمره ندارند و دیگران را از خود دور می‌کنند.
کلام آخر
بامطالعه مقاله متوجه شده اید که اختلالات شخصیت متعددی وجود دارد. که هرکدام نشانه و پیامدهای به خصوصی دارد. لطفا از برچسب زدن به خود و دیگران پرهیز کنید. و تشخیص را به دست متخصص بسپارید. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت حضوری و تلفنی در خدمت شما عزیزان است. برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره های درج شده تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه اختلالات شخصیت می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.
برای عضویت در اینستاگرام (ذهن نو) کلیک کنید
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با برترین مشاوران از طریق تلفن ثابت در سراسر کشور از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل
سراسر کشور :9099070354
جهت مشاوره تلفنی با موبایل و رزرو وقت حضوری
- ۰۱/۱۰/۱۱