گرفتگی‌های عضلانی که اغلب به‌عنوان “پس درد های بعد از زایمان ” شناخته می‌شود، اغلب باعث ناراحتی‌هایی برای مادران می‌گردد. علت این قبیل دردها، انقباضات رحم برای بازگشت به‌اندازه و موقعیت قبل از بارداری است. اگرچه این فرایند، بخشی از روند بهبود مادر در نظر گرفته می‌شود، اما آگاهی از دلایل خاص آن و روش‌های کاهش و کنترل درد باعث می‌شود زنان با آرامش بیشتری مرحله نقاهت خود را طی کنند. همچنین، آشنایی با مواردی که نیازمند مراجعه به پزشک است نیز ضروری است. در صورت نیاز میتوانید از خدمات مشاوره تلفنی زنان استفاده کنید.
منبع : درد بعد از زایمان
دلایل پس درد و گرفتگی رحم بعد از زایمان
درد های ناشی از منقبض شدن رحم بعد از زایمان اغلب برای مادرانی که بارداری اول را تجربه کرده‌اند، خفیف است و مدت زیادی طول نمی‌کشد، اما پس از زایمان دوم احتمالا بیشتر می‌شود و معمولاً با هر بارداری، از بارداری قبلی شدیدتر می‌شود. به این دلیل که خانم‌ها در بارداری اول ماهیچه‌های رحم بهتری دارند و بنابراین رحم بیشتر تمایل به جمع شدن و باقی ماندن در حالت منقبض دارد. ورزش نکردن مادر در بین بارداری اول و دوم باعث می‌شود تا رحم نتواند به توانمندی اولیه خود برگردد و درنتیجه، با هر بار زایمان، بر شدت پس‌دردها افزوده می‌شود.
شیر دادن به نوزاد نیز می‌تواند این گرفتگی‌ها را ایجاد یا آن‌ها را شدیدتر کند، زیرا مکیدن سینۀ مادر توسط نوزاد باعث آزاد شدن هورمون اکسی‌توسین می‌شود. این هورمون نیز به‌نوبه خود باعث انقباض‌های ماهیچه‌ای در رحم خواهد شد. البته لازم به ذکر است که این انقباضات باید به‌عنوان نکته‌ای خوب و مثبت در نظر گرفته شود، چراکه آن‌ها معمولاً به کاهش خون‌ریزی پس از زایمان کمک می‌کند و به طور طبیعی به همین دلیل بدن آن‌ها را ایجاد می‌کند. برای آشنایی با تفاوت‌های انواع زایمان کلیک کنید.
تسکین پس درد ناشی از جمع شدن رحم بعد از زایمان
نکاتی درزمینهٔ فرایند پس از زایمان وجود دارد که می‌تواند در داشتن پس درد های خفیف‌تر بعد از زایمان موثر واقع شود. برخی از این موارد به شرح زیر است:
- جلوگیری از پر شدن مثانه، زیرا مثانه پر باعث می‌شود رحم فضای کافی برای انقباضات خود را از دست بدهد. درنتیجه بر شدت دردها افزوده می‌شود.
- دفع ادرار، حتی به مقدار کم را هم انجام دهید، حتی اگر نیازی به آن حس نمی‌کنید.
- خوابیدن به‌صورت دمر، درحالی‌که یک بالش زیر شکم قرار دارد به برخی از خانم‌ها کمک می‌کند.
- ماساژ ملایم و آرام پایین شکم به برخی از مادران کمک می‌کند.
- استفاده از کیسه آب گرم در قسمت‌های پایین شکم و کمر نیز برای برخی مادران مؤثر گزارش‌شده است.
- مصرف ایبوپروفن می‌تواند در کاهش پس درد بعد از زایمان مؤثر باشد؛ اما باید توجه داشته باشید که قبل از مصرف دارو لازم است به اجازه پزشک خود را داشته باشید.
دردهای نیازمند مراجعه به متخصص
همان‌طور که گفته شد، اکثر گرفتگی‌های رحمی و پس‌دردهای ناشی از آن‌ها طبیعی بوده و روال عادی بهبود تازه مادران محسوب می‌گردد. بااین‌حال گاهی ممکن است دردهای غیرطبیعی گزارش شود که می‌تواند علل دیگری داشته باشد. ازجمله این دلایل به شرح زیر است:
- عفونت‌های داخل رحمی یا عفونت در محل بخیه‌ها
- بروز مشکلاتی در رحم و عملکرد آن‌که باعث ادامه یافتن خون‌ریزی و انقباضات رحم می‌شود.
- مشکلات هورمونی و عدم رسیدن به تعادل آن‌ها که نیازمند مراجعه به پزشک و متخصص است.
بنابراین در صورت مشاهده علائم زیر، لازم است با پزشک خود مشورت کنید و در صورت نیاز اقدام به پیگیری و درمان به‌موقع داشته باشید:
- کاهش پیدا نکردن پس درد و ادامه یافتن آن‌ها پس از گذشتن چند روز از زایمان
- افزایش گرفتگی‌ها و غیرقابل‌تحمل شدن پس‌دردها
- داشتن رنگ خون غیرطبیعی که نشان از عفونت و … می‌دهد (زرد شدن و چرکی شدن خون ریزی ها)
- داشتن مشکلات زمینه‌ای در مادر
اقدامات حمایت‌گرانه برای کاهش پس دردهای مادران
علاوه بر اینکه تازه مادران با مشکلات جسمی ناشی از فرایند بهبودی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، برخی علائم روانی را نیز تجربه می‌کنند. این دو عامل همواره بر یکدیگر تأثیر داشته و می‌تواند موجب تشدید و تخفیف یکدیگر شود؛ بنابراین توصیه می‌شود اطرافیان مادر، به‌خصوص اعضای خانواده وی سعی در درک زن در این دوران داشته باشند و خواسته یا ناخواسته، موجب ایجاد فشار روانی در آن‌ها نگردند. برای آشنایی بیشتر با عوارض بعد زایمان کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه عوارض بعد زایمان میتوانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در کلینیک کودک نی نی مایند از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.
منبع : درد بعد از زایمان
- ۰۰/۱۲/۰۶