سندرم آسپرگر یکی از انواع اختلالات عصبی-رشدی است که مشکلاتی را درزمینه برقراری روابط اجتماعی برای کودک ایجاد می‌کند. اگرچه سندرم آسپرگر یکی از اختلالات طیف اوتیسم محسوب می‌شود، با این حال توانایی‌های کودکان مبتلا به این اختلال معمولاً بیشتر از مبتلایان به اوتیسم است. این کودکان نیز در برقراری روابط اجتماعی با دیگران مشکلاتی دارند که باعث تنهایی و بروز مشکلات روحی برای آن‌ها خواهد شد. با توجه به اینکه کودکان مبتلا به سندروم آسپرگر معمولاً در شناخت قواعد اجتماعی و نحوه برقراری ارتباط با دیگران ضعیف هستند معمولاً توصیه می‌شود در کنار درمان‌های دارویی، مداخلات روان‌شناختی نظیر آموزش رفتار صحیح اجتماعی یا گفتاردرمانی نیز برای این افراد صورت بگیرد. این کار تا حد زیادی باعث خواهد شد که این بیماران توانایی عملکرد سازگارانه تری در محیط اطراف خود به دست آورند.
منبع : سندرم آسپرگر در کودکان
سندرم آسپرگر و نشانه‌های آن
سندرم آسپرگر در گروه طیف اختلالات اوتیسم قرار دارد. دلیل این طبقه‌بندی این است که مبتلایان به آسپرگر نشانه‌هایی مشابه با مبتلایان به اختلال اوتیسم دارند. برای مثال آن‌ها در فهم قواعد اجتماعی و برقراری ارتباط با دیگران ضعیف عمل می‌کنند؛ بااین‌حال می‌توان گفت که سندروم آسپرگر به لحاظ شدت نشانه‌ها ضعیف‌تر از اوتیسم است و کودکان مبتلا به این اختلال عملکردی بهتر از کودکان اوتیستیک دارند. ازجمله نشانه‌های کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر می‌توان به علاقه این کودکان در تکرار یک رفتار یا وضعیت خاص اشاره کرد و به همین نسبت نیز تغییر شرایط باعث استرس و ناراحتی این کودکان می‌شود.
به همین خاطر اگر فردی در اطراف شما دچار این اختلال شده، بهتر است تا جای ممکن شرایط محیط زندگی او را باثبات نگه دارید. بی‌میلی به برقراری ارتباط و به‌ویژه ارتباط چشمی، ناتوانی از فهمیدن کنایه‌ها و صحبت‌هایی که اصطلاحاً در لفافه بیان می‌شود، ناتوانی در فهم احساسات دیگران به‌ویژه از روی چهره و همین‌طور تمایل بیش‌ازحد آن‌ها به صحبت کردن از خود و علایق و برنامه‌هایشان از دیگر نشانه‌های این اختلال هستند. می‌توان گفت مبتلایان به این سندروم معمولاً به شما اجازه نمی‌دهند راجع به خواسته‌ها و احساساتتان صحبت کنید و تنها از شما می‌خواهند به صحبت‌های آن‌ها گوش دهید. برای کسب اطلاعات در زمینه اختلالات طیف اوتیسم کلیک کنید.
سندرم آسپرگر در بزرگسالی
متأسفانه سندروم آسپرگر اختلال قابل درمانی نیست و نشانه‌های آن تا پایان عمر همراه فرد خواهد بود. ناتوانی در برقراری روابط اجتماعی باعث می‌شود این بیماران در بزرگسالی تبدیل به افرادی افسرده و منزوی شوند که ارتباطات اجتماعی بسیار محدودی دارند و این موضوع در کنار تجربه‌های منفی شکست در روابط اجتماعی که در طول سال‌ها برای آن‌ها پیش می‌آید و همین‌طور ناتوانی احتمالی در موفقیت شغلی می‌تواند اثرات منفی بسیار جدی بر سلامت روان فرد بگذارد.
علاوه بر مشکل در برقراری روابط اجتماعی، مهارت‌های حرکتی و به‌ویژه مهارت‌هایی که نیاز به هماهنگی بیشتری دارند مانند دوچرخه‌سواری نیز به‌تدریج در این افراد افت خواهد کرد. بااین‌حال متخصصین روانشناسی کودک معتقدند درصورتی‌که فرد از زمان کودکی تحت درمان و آموزش‌های روان‌شناختی مناسب قرار بگیرد در بزرگسالی مشکلات کمتری را تجربه خواهد کرد.
دلایل ایجاد سندرم آسپرگر
علی‌رغم تحقیقات بسیاری که تا امروز صورت گرفته دلایل بروز سندروم آسپرگر هنوز به‌درستی مشخص نیست. بااین‌حال متخصصین معتقدند بروز این اختلال به‌طورقطع به عوامل ژنتیکی و همین‌طور آسیب‌های فیزیولوژیک در بخش‌هایی از مغز ارتباط دارد به همین خاطر آسپرگر یکی از اختلالات عصبی رشدی است. علاوه بر این، مشکلات زمان تولد نظیر اختلال در رسیدن اکسیژن به مغز نیز می‌تواند در بروز سندرم آسپرگر مؤثر باشد. برای اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات عصبی رشدی کلیک کنید.
درمان سندرم آسپرگر
تشخیص گذاری و درمان سندرم آسپرگر صرفاً بر عهده متخصصین روانشناسی کودک است و هیچ آزمون یا راه تشخیصی دیگری به‌غیراز مصاحبه بالینی برای تشخیص این اختلال وجود ندارد. به همین خاطر درصورتی‌که با نشانه‌هایی نظیر بی‌میلی فرزندتان به برقراری روابط اجتماعی مواجه شدید بهتر است برای دریافت تشخیص قطعی از یک روانشناس کمک بگیرید. هیچ درمان دارویی برای کاهش نشانه‌های سندرم آسپرگر وجود ندارد بااین‌حال در برخی مواقع متخصصین برای کاهش مشکلات جانبی مانند اضطراب، افسردگی یا پرخاشگری از دارو استفاده می‌کنند. ازجمله مهم‌ترین درمان‌های روان‌شناختی برای کمک به بهبود وضعیت مبتلایان به این اختلال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
آموزش مهارت‌های رفتاری
خزانه رفتاری کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر نسبت به سایر همسالان و به‌ویژه درزمینهٔ رفتارهای اجتماعی ضعیف‌تر است. در طی درمان به این کودکان کمک می‌شود تا مهارت‌های لازم برای زندگی در محیط اجتماعی و برقراری ارتباط با دیگران را یاد بگیرند.
رفتارهای تثبیت شده
در این روش درمانگران و خانواده کودک به‌تمامی رفتارهای مناسب و صحیح کودک پاداش می‌دهند و رفتارهای نامناسب وی را بی‌پاسخ می‌گذارند. این موضوع به‌مرورزمان باعث کاهش رفتارهای نامناسب و جایگزین شدن آن‌ها با رفتارهای سازگارانه تر خواهد شد.
گفتاردرمانی
گفتاردرمانی شیوه‌ای از درمان است که باعث خواهد شد کودک بتواند افکار خود را در قالب کلمات درآورده و به شیوه مناسبی بیان کند. با توجه به اینکه کودکان مبتلا به سندروم آسپرگر ضعف‌های جدی درزمینهٔ روابط کلامی دارند بهتر است از این شیوه درمانی برای آن‌ها استفاده کنید.
سندرم آسپرگر | نقش خانواده
مواجه‌شدن با این واقعیت که فرزند شما مبتلا به سندرم آسپرگر است می‌تواند بحران روحی دردناکی برای تمامی اعضای خانواده باشد. بااین‌حال باید به این موضوع توجه داشته باشید که فرزندتان نیاز به حمایت و همراهی شما دارد و هرچه سریع‌تر با این واقعیت کنار آمده و برای بهبود شرایط وی اقدام کنید، زندگی سازگارانه تری را برای آینده وی رقم خواهید زد. ازجمله موضوعاتی که لازم است برای این دسته از کودکان استثنایی به آن توجه داشته باشید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد. برای کسب اطلاعات در زمینه کودکان استثنایی کلیک کنید.
صبور باشید
پیشرفت توانایی‌ها در مبتلایان به سندرم آسپرگر بسیار تدریجی است. به همین خاطر ممکن است در جریان درمان گاهی دچار احساس ناامیدی شوید و این تصور به سراغ شما بیاید که اقداماتتان هیچ فایده‌ای ندارند. در این شرایط بهتر است آرامش خود را حفظ کنید و تمرین با کودک را هرگز قطع نکنید. توجه داشته باشید فرایند یادگیری و بهبود در این اختلال هرچقدر هم که کند باشد قدمی در راه توانمند کردن فرزند شماست و بی‌توجهی به آن می‌تواند آینده او را با بحران مواجه کند.
با کودک بازی کنید
بازی کردن باعث خواهد شد تا فرزندتان بتواند خود را در موقعیت‌ها و شرایط مختلف تصور کرده و سعی کند تا احساسات نقش‌های مختلف را درک کند. با توجه به اینکه یکی از اصلی‌ترین مشکلات کودکان درگیر با سندرم آسپرگر ناتوانی در درک احساسات دیگران است این بازی‌ها می‌توانند تا حد زیادی مفید باشند.
قصه‌خوانی
سعی کنید برای کودکان مبتلا به سندرم آسپرگر کتاب‌های دارای تصویر تهیه کنید. آن‌ها معمولاً به دیدن تصاویر علاقه نشان می‌دهند و شما میتوانید با جلب‌توجه کودکتان به تصویر شخصیت‌های داستان و حالت چهره آن‌ها انواع احساسات را به وی آموزش دهید. علاوه بر این کتاب خواندن می‌تواند کودکان را با لغات مختلف و همین‌طور تصور انواع شرایط و نتایج هر وضعیت آشنا کند.
کمک بگیرید
علاوه بر اینکه کودکان مبتلا به سندروم آسپرگر به مراقبت‌های بالینی نیاز دارند خانواده این افراد نیز نیاز به دریافت کمک دارد. بسیاری از مطالعات نشان‌دهنده این موضوع است که ابتلای کودکان به بیماری‌ها می‌تواند تا حد زیادی کیفیت رابطه میان والدین را نیز تحت تأثیر خود قرار دهد. همچنین سایر فرزندان شما نیز ممکن است دچار مشکلات روحی یا اختلالات رفتاری شوند. مجموع این دلایل در کنار این موضوع که مراقب اصلی کودک آسپرگر نیاز به مراقبت‌های جدی درزمینهٔ سلامت روان دارد نشان‌دهنده این است که بهتر است برای مدیریت بهتر شرایط پیش‌آمده در کنار یک مشاور کودک از مشاوره خانواده کمک بگیرید. برای اطلاع از روند دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
سؤالات متداول
آیا امکان تشخیص آسپرگر از دوران بارداری وجود دارد؟
خیر. این اختلال تا پس از تولد و حتی رسیدن کودک به سنی که می‌بایست توانایی صحبت کردن را به دست آورد قابل تشخیص نیست.
چه دلایلی برای ابتلا به سندرم آسپرگر وجود دارد؟
دلیل اصلی ابتلا به این اختلال مشخص نیست بااین‌حال آسپرگر در اثر آسیب در بخش‌هایی از مغز ایجاد می‌شود و ژنتیک یکی از عوامل تأثیرگذار در این بیماری است.
آیا سندرم آسپرگر قابل‌درمان است؟
هیچ درمان قطعی برای این اختلال وجود ندارد اما می‌توان با کمک گرفتن از برخی درمان‌های روان‌شناختی شدت بیماری را کاهش داده و رفتارهای سالم‌تری را به فرد آموزش داد.
منبع : سندرم آسپرگر در کودکان
- ۰۰/۰۹/۱۱