شب خوری یا سندروم خوردن شبانه (غذا خوردن در نیمه شب) یک وضعیت روانشناختی خاص است که باعث میشود طی آن افراد بعد از صرف شام همچنان تمایل زیادی به خوردن غذا داشته باشند و حجم زیادی غذا را در طول شب بخورند. این مسئله اغلب منجر به پریشانیهای زیادی در خواب میشود. برای مثال تجربه کابوس شبانه یا بیخوابی از جمله عوارض رایج این سندروم است. معمولا غذا خوردن در نیمههای شب منجر به چاقی بیش از حد شده و با مراجعه به متخصص تغذیه مشخص میشود که البته با دریافت برنامههای غذایی تا حدودی از آن جلوگیری میشود، اما زمانی که علت شبخوری ریشه روانی داشته باشد، بدون رواندرمانی نمیتوان با آن مقابله کرد.
منبع : شب خوری یا غذا خوردن در نیمه شب
علائم شب خوری یا سندروم خوردن شبانه
شب خوری یا سندروم خوردن شبانه به نوعی وضعیت روانشناختی خاص گفته میشود که طی آن فرد در اواخر شب میل زیادی به خوردن غذا پیدا میکند و پس از صرف شام حداقل به اندازه یک چهارم کل کالری دریافتی روز خود غذا میخورد. اگر به شب خوری مبتلا باشید دست کم دو بار در هفته در طول شب از خواب بیدار میشوید تا سراغ یخچال رفته و چیزی بخورید. از جمله دیگر علائمی که در سندروم خوردن شبانه تجربه میشوند باید به موارد زیر اشاره کرد:
- کمبود اشتها هنگام صبح
- تمایل شدید برای خوردن غذا در فاصله بین شام تا رفتن به رختخواب
- تجربه چهار یا پنج شب بی خوابی در طول هفته
- اعتقاد داشتن به این که غذا خوردن برای به خواب رفتن یا تداوم خواب ضروری است
- دچار شدن به خلق غمیگن و افسرده که معمولا هنگام عصر تشدید میشود.
علت دچار شدن به شب خوری | علل غذا خوردن در نیمه شب
متخصصان هنوز به طور دقیق علت دچار شدن به سندروم خوردن شبانه را درنیافتهاند. اما به طور کل بر این باورند که این مسئله میتواند ناشی از یک اختلال در چرخه خواب و بیداری یا نوسانات هورمونی باشد. همچنین دچار بودن به اضافه وزن و یا درگیری با یکی از اختلالات خوردن نظیر پراشتهایی یا بیاشتهایی عصبی ریسک بروز شب خوری را افزایش میدهند. لازم به ذکر است که سابقه افسردگی، اختلالات اضطرابی و سوء مصرف مواد در مبتلایان به سندروم خوردن شبانه بیش از دیگران دیده میشود. برای آشنایی با سایر اختلالات خوردن کلیک کنید.
میزان شیوع شب خوری
سندروم خوردن به طور کل در جمعیت عمومی از 1درصد شیوع برخوردار است. اما اگر شما اضافه وزن داشته و چاق باشید، امکان ابتلا به این مشکل چیزی در حدود 10درصد خواهد بود. از همین رو گفته میشود که چاقی رابطه تنگاتنگی با این اختلال دارد و تلاش برای کاهش وزن میتواند از سندروم خوردن شبانه نیز پیشگیری نماید.
عوارض شب خوری
یکی از عوارض مهم شب خوری چاقی است. البته در مورد رابطه بین چاقی و سندروم خوردن شبانه هنوز ابهام وجود دارد. در واقع متخصصان نمیدانند که آیا چاقی علت شب خوری است یا پیامد ناشی از آن؟ با این حال میتوان به طور کل گفت که شب خوری تلاش افراد برای کاهش وزن را با دشواری رو به رو میسازد. از دیگر عوارض واضح دچار بودن به این سندروم میتوان به درگیری با مشکلات خواب نظیر بیخوابی اشاره کرد. پژوهشها نشان میدهند که اختلال خواب نیز به نوبه خود ریسک بروز اضافه وزن و چاقی را افزایش میدهند.
درمان سندروم خوردن شبانه | جلوگیری از غذا خوردن در نیمه شب
برای درمان شب خوری اغلب باید همزمان تحت نظر روانشناس و روانپزشک قرار بگیرید. زیرا مطالعات نشان میدهند که داروهایی نظیر ضدافسردگیها یا ملاتوینن در کنار درمانهای روانشناختی مثل درمان شناختی رفتاری تاثیر بسزایی در بهبود این مشکل دارند. همچنین کمک گرفتن از تکنیکهای ریلکسیشن نیز میتوانند تا حد زیادی در کنترل احساس ولع نسبت به غذا موثر باشند. با این حال هنوز به پژوهشهای بیشتری در زمینه درمانهای موثر برای کنترل شب خوری نیاز است و درمان قطعی برای آن مشخص نشده است.
برای دریافت مشاوره در زمینه اضطراب و افسردگی میتوانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
از کجا بفهمم دچار سندروم خوردن شبانه هستم؟
بارزترین علامت ابتلا به این سندروم میل زیاد به غذا در فاصله بین خوردن شام و رفتن به رختخواب است. با این حال برای تشخیص قطعی وضعیت خود باید به یک متخصص روانشناس یا روانپزشک مراجعه نمایید.
آیا عوامل ژنتیکی در بروز شب خوری تاثیرگذار هستند؟
بله برخی تحقیقات از نقش ژنتیک در بروز سندروم خوردن شبانه حمایت میکنند. در واقع آنها ژنی به نام PER1 که مسئول تنظیم سیکل خواب است را در ابتلا به این مشکل دخیل میدانند.
برای عضویت در اینستاگرام (ذهن نو) کلیک کنید
آخرین تحقیقات علمی روانشناسی
ورود به صفحه
سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید
تماس با برترین مشاوران از طریق تلفن ثابت در سراسر کشور از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل
سراسر کشور :9099070354 استان تهران :9092301539
جهت مشاوره تلفنی با موبایل و رزرو وقت حضوری
شماره تماس با موبایل : 66419012-021
منبع : شب خوری یا غذا خوردن در نیمه شب
- ۰۰/۰۵/۲۶