تک فرزندی | معایب و مزایای تک فرزندی از دیدگاه روانشناسی

امروزه به دلیل تغییر سبک زندگی، تک فرزندی در میان زوجین و خانواده‌ها رواج یافته است. اکثر زوجین یا تمایلی به فرزندآوری ندارند و یا تنها به یک فرزند بسنده می‌کنند. تک فرزندی مزایا و معایب خود را دارد؛ این کودکان محبت بیشتری از والدین دریافت می‌کنند اما از سوی دیگر ممکن است مهارت‌های ارتباطی را به خوبی یاد نگیرند یا افرادی منزوی شوند. با آگاهی بیشتر از مزایا و معایب تک فرزندی و همچنین کمک گرفتن از یک فرد متخصص، می‌توانید بهترین تصمیم را بگیرید و یا آسیب‌های ناشی از تک فرزندی کودک خود را به حداقل برسانید. برای کسب اطلاعات در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید. 

منبع " تک فرزندی

تک فرزندی

زندگی افراد در خانواده‌های امروزی متفاوت از گذشته شده است. امروزه دغدغه‌ها و مشغله‌ها بیشتر از گذشته هستند و زوج‌ها دیگر حوصله تعداد زیادی بچه را ندارند. زن و مرد عمدتا یا قصد بچه دار شدن ندارند یا اگر دارند به علت فشارهای مختلف تنها یک بچه می‌خواهند. این در حالیست که تحقیقات نشان داده کودکان تک فرزند در طول زندگی خود احساس تنهایی می‌کنند. از طرفی نداشتن خواهر و برادر کودک را از ایجاد رقابت‌های سازنده برای رسیدن به موفقیت محدود می‌کند. این رقابت‌های سالم لازمه پیشرفت و موفقیت کودکان می‌باشد. در مقابل این امر، اینکه کودک مرکز توجه والدینش باشد باعث ایجاد حس امنیت درون فرد می‌شود.

مزایای تک فرزندی

کودک رابطه بسیار خوبی با پدر و مادر خود پیدا می‌کند و به آن‌ها وابسته می‌شود. کودک توجه پدر و مادرش را به خود جلب کرده و احساس می‌کند که در همه چیز بهترین است. در این بین کودکی که خواهر و برادر ندارد، مجبور نیست با کسی رقابت کند تا توجه پدر مادرش به او جلب شود. اینکه فرزند تک باشد به او کمک می‌کند که عمدی یا غیرعمدی مورد مقایسه با خواهر و برادرش قرار نگیرد. کودکی که تنها باشد، مستقل‌تر بار می‌آید.

معایب داشتن یک فرزند

احساس تنهایی کودک در طول زندگی یکی از پیامدهای تک فرزند بودن است. در این شرایط کودک از داشتن هم بازی و کسی که همراه او بزرگ شود محروم می‌ماند. این کودکان از سوی والدین تحت فشار زیادی قرار می‌گیرند؛ باید در مدرسه و سایر مکان‌ها عالی عمل کنند و این به روی آن‌ها فشار تحمیل می‌کند. والدین کودک تک، تمام توجه و مراقبتشان را صرف کودکشان می‌کنند و ممکن است فرزند خود را لوس بار بیاورند. تک فرزندی ممکن است باعث شود که کودک از پدر و مادرش خسته شود.

مهارت ارتباطی تک فرزندها

البته که تک فرزندی به معنای نداشتن مهارت‌های ارتباطی نمی‌شود. اما اینکه افراد تک فرزند چقدر مهارت‌های ارتباطی دارند، به نحوه تربیت والدین آن‌ها بر می‌گردد. به صورت کلی تک فرزندها در برقراری ارتباط با همسن و سالان خود دچار چالش می‌شوند و متاسفانه نمی‌توانند ارتباط موثر و موفقی با گروه همسالان خود داشته باشند. شخصیت پدر و مادر در نحوه شکل گیری مهارت‌های اجتماعی کودک تاثیر گذار است.

به عنوان مثال اینکه خانواده تعامل زیادی با دیگران داشته باشد و کودک با همسن و سالانش زیاد در ارتباط باشد در این میان نقش مهمی دارد. اگر فرزند شما دوستان همسن خود را به خانه دعوت کند یا به منزل آن‌ها برود تاثیر مثبتی بر روابطش می‌گذارد. همچنین ارتباط تک فرزندها با دخترخاله، دختر عمو و دیگر همسن و سالانش در خانواده می‌تواند به بهبود روابط او با همسالانش تاثیر مثبت بگذارد. تک فرزندهایی که در کودکی با همسن و سالانشان ارتباط خوبی می‌گیرند، در طول زندگی کمتر دچار مشکل می‌شوند.

اما از طرف دیگر اگر خانواده بسته باشد، با دیگران تعامل زیادی نداشته و کودک بیشتر وقت خود را در خانه با پدر و مادر بگذراند، کودک معمولا لوس، مغرور و گوشه گیر خواهد شد. البته که دوست جایگزین خواهر و برادر نمی‌شود اما ارتباط کودک شما با همسالانش می‌تواند اوقات خوشی برای او بسازد. همچنین به تقویت مهارت‌های ارتباطی او نیز کمک می‌کند.

تک فرزندی و روحیه رقابتی

نداشتن خواهر و برادر باعث کاهش روحیه رقابت طلبی می‌شود چراکه حریفی برای کودک وجود ندارد. این کودکان بازی‌ها و دعواهای خواهر برادری را تجربه نمی‌کنند. اینکه یاد بگیرند با کسی کنار خود کنار بیایند نیز نکته مهمی است که کودکان تک فرزند آن را کمتر آموخته‌اند. نداشتن این تجربه‌ها باعث می‌شود که فرصت کمتری برای پرورش توان کنترل بر محیط و مدیریت کارهای خود داشته باشد. همچنین داشتن روحیه رقابت در پیشرفت‌ها و موفقیت های بزرگسالی تاثیر گذار است؛ داشتن خواهر و برادر کودک را در درک مفهوم رقابت و پافشاری به روی هدف یاری می‌کند.

تک فرزندی و منزوی شدن

کودک تک فرزند دوستی در خانه ندارد تا با او بازی کند؛ برای همین بیشتر اوقات احساس تنها بودن می‌کند. همچنین اگر نتواند مهارت‌های اجتماعی را به خوبی کسب کند، درون گرا و منزوی خواهد شود. این احساس تنهایی در بزرگسالی آن‌ها نیز تاثیر خواهد گذاشت. دو اختلال اسکیزوئید و افسردگی از جمله اختلالات احتمالی هستند که ممکن است کودک در بزرگسالی به آن‌ها دچار شود.

1. شخصیت اسکیزوئید

شخصیت اسکیزوئید علاقه زیادی به تنها بودن دارد. انزوا طلبی کاملا در رفتار این افراد مشهود است. افراد اسکیزوئید روابط اجتماعی و عاطفی با دیگران برقرار نمی‌کنند و به مشاغل فردی تمایل بیشتری نشان می‌دهند. احتمال اینکه تک فرزندها به این اختلال دچار شوند بیشتر از سایر افراد است. اما با این وجود نمی‌توان گفت همه تک فرزندها در بزرگسالی به چنین سرنوشتی دچار می‌شوند.

2. تک فرزندی | افسردگی

اینکه کودک مدت زیادی تنها بماند، احتمال دچار شدن به این اختلال را در بزرگسالی‌ افزایش می‌دهد. این نوع افسردگی به صورت خفیف یا مزمن در اکثر ساعات شبانه روز با آ‌ن‌ها همراه است. در چنین شرایطی ضروری است که والدین و کودک از کمک مشاور یا روانشناس بهره‌مند شوند. 

برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول

-خلق و خوی تک فرزندان چگونه است؟

طبق تحقیقات صورت گرفته تک فرزندها افرادی با وجدان، منظم و وظیفه شناس هستند. تک فرزندها اعتماد به نفس بیشتری دارند، پر توقع و کمال گرا هستند و در افکار و اعمال خود انعطاف پذیری کمی دارند. نمی‌توانند با دیگران همدلی کنند یا خود را به جای آن‌ها بگذارند. این کودکان چون بیشتر وقت خود را با پدر و مادر گذرانده‌اند شبیه بزرگسالان رفتار می‌کنند. تحمل فشارهای روحی نیز در تک فرزندان کمتر است. دریافت مشاوره از طرف والدین می‌تواند در کمتر شدن مشکلات کودک در بزرگسالی کمک کننده باشد.

 

 

منبع " تک فرزندی

 

:: بازدید از این مطلب : 1