قرص پروپرانولول یکی از انواع داروهایی است که به دلیل خاصیت ضد اضطرابی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو با جلوگیری از دریافت آدرنالین توسط سلول‌های قلب باعث کاهش فعالیت آن و همین طور رفع استرس می‌شود. با این حال پروپرانولول نیز مانند هر داروی دیگری عوارض جانبی را نیز به همراه خواهد داشت که از جمله آن‌ها می‌توان به افزایش وزن، احساس خستگی، سرگیجه و تاری دید نیز اشاره کرد. علاوه براین قرص پروپرانولول اگرچه تاثیر مطلوبی در کاهش استرس دارد اما با این حال به محض قطع کردن استفاده از این دارو نشانه‌های اضطرابی مجددا بروز پیدا خواهد کرد و به همین خاطر معمولا توصیه می‌شود که اگر برای درمان اضطراب از این دارو استفاده می‌کنید، درمان‌های روانی را نیز در کنار مصرف دارو مورد توجه قرار دهید.
منبع:
موارد مصرف و جلوگیری از عوارض قرص پروپرانول
قرص پروپرانولول چیست؟
پروپرانولول که با نام‌های تجاری پرانول یا ایندرال در بازار به فروش می‌رسد یکی از انواع داروهایی است که برای درمان بیماری‌های قلبی و به ویژه پرفشاری خون و با دوزهای 10 یا 20 میلی گرم از آن استفاده می‌شود. این دارو بر روی گیرنده‌های بتای قلب اثرگذاشته و از این طریق مانع فعالیت بیش از حد قلب شده و آرامش مطلوبی را برای فرد ایجاد می‌کند. به همین خاطر معمولا برای درمان اضطراب یا بیماری‌هایی که به نوعی به اضطراب مربوط می‌شوند نیز از آن استفاده می‌شود.
قرص پروپرانولول | موارد استفاده
از قرص پروپرانولول برای موارد مختلفی استفاده می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. درمان پرفشاری خون
اصلی ترین کاربرد قرص پروپرانولول استفاده از آن برای کاهش فشار خون در بیمارانی است که دچار فشارخون بالا هستند. با توجه به اینکه این دارو گیرنده‌های بتا در اعصاب قلب را مسدود می‌کند و گیرنده‌های بتا نیز وظیفه افزایش فعالیت قلب را به عهده دارند استفاده از پروپرانولول می‌تواند باعث آرامش قلب و کاهش فعالیت آن باشد.
2. کاهش اضطراب
کاهش فعالیت قلب و انسداد گیرنده‌های بتا باعث خواهد شد تا فرد احساس آرامش کند و این موضوع دلیلی برای استفاده از قرص پروپرانولول در کاهش شدت بیماری‌های اضطرابی است. با توجه به این کاربرد پروپرانولول، متخصصین معمولا توصیه می‌کنند که حداقل 20 تا 30 دقیقه پیش از انجام فعالیت‌هایی که باعث بروز اضطراب در فرد می‌شوند از این دارو استفاده شود.
3. کاهش سردردهای میگرنی
تحقیقات نشان دهنده این است که استفاده از قرص پروپرانولول می‌تواند باعث کاهش سردردهای میگرنی نیز باشد. با توجه به اینکه دردهای میگرنی ارتباط مستقیمی با استرس دارند و همین طور تاثیر این دارو در کاهش استرس وجود چنین نتیجه‌ای بعید به نظر نمی‌رسد.
بیشتر بخوانید : درمان اضطراب | تکنیک های درمان اضطراب شدید
قرص پروپرانولول | شیوه مصرف
قرص پروپرانولول به دو شکل قرص‌های خوراکی یا شربت ممکن است برای شما تجویز شده باشد. میزان استفاده از آن با توجه به جنسیت، سن و شرایط جسمی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به همین خاطر بهتر است پیش از مصرف این دارو با یک متخصص راجع به نحوه استفاده آن مشورت کنید.
یکی از نکات مهم در ارتباط با استفاده از این دارو این است که سعی کنید زمان مشخصی برای خوردن آن در هر روز داشته باشید و در صورتی که مصرف یک وعده را فراموش کردید بلافاصله پس از یادآوری قرص را مصرف کنید. تنها در صورتی که هنگام یادآوری این موضوع زمان کوتاهی تا هنگام مصرف دوز بعدی باقی مانده است مصرف وعده قبلی را فراموش کرده و پس از این با دقت بیشتری به زمان مصرف دارو توجه داشته باشید. به خاطر داشته باشید که هرگز و به هیچ دلیلی در یک وعده بیش از مقدار تجویزی پزشک را استفاده نکنید.
عوارض جانبی قرص پروپرانولول
همانطور که می‌دانید استفاده از تمامی داروها در کنار فواید درمانی، عوارضی را نیز به همراه خواهد داشت. اگرچه تمامی عوارض جانبی در یک فرد دیده نمی‌شود و همین طور ممکن است بسیاری از بیماران هیچ عارضه جانبی را تجربه نکنند اما با این حال از عوارض منفی قرص پروپرانولول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. اضافه وزن و چاقی
چاقی یکی از عوارض جانبی ناخوشایندی است که با استفاده از بسیاری از داروهای آرام بخش و ضد اضطراب برای فرد ایجاد می‌شود. کاهش آدرنالین و احساس سستی و کرختی که فرد به دنبال استفاده از پروپرانولول تجربه می‌کند، می‌تواند باعث تمایل بیشتر به استفاده از مواد غذایی و به ویژه مواد انرژی زایی مانند کربوهیدرات‌ها یا قندها باشد.
2. سرگیجه و تاری دید
به دنبال کاهش فشار خون و تا زمانی که بدنتان خود را با شرایط جدید تطبیق دهد، احتمال دارد که احساساتی مانند سرگیجه و تاری دید یا سرد شدن دست و پا را احساس کنید. بهتر است علی رغم وجود این شرایط تا زمان تطبیق بدن خود مصرف دارو را به صورت منظم ادامه دهید اما در صورتی که احساس می‌کنید شدت علائم بیش از حد تحمل شما هستند، این موضوع را با متخصص درمیان بگذارید.
3. احساس افسردگی
کاهش آدرنالین و فشارخون در بدن می‌تواند تا حدودی میزان فعالیت فرد را نسبت به گذشته کمتر کرده و او را دچار احساس افسردگی نماید. درصورتی که مجبورید برای سلامت خود از این دارو استفاده کنید و در عین حال احساس می‌کنید مصرف آن باعث افسردگی شما شده، بهتر است در این زمینه از یک روانشناس کمک بگیرید.
4. عوارض جدی تر
مصرف قرص پروپرانولول در برخی افراد می‌تواند عوارض جدی‌تری را به همراه داشته باشد. در صورت مشاهده هریک از این نشانه‌ها هرچه سریع‌تر به مراکز درمانی مراجعه کنید:
-بی حسی در دست و پا
-احساس خارش
-آبی یا کبود شدن انگشتان
-افزایش حجم ادرار
-احساس تشنگی
-بروز مشکلات قلبی نظیر آهسته‌تر شدن ضربان قلب
قرص پروپرانولول | تداخلات دارویی
پیش از اینکه استفاده از قرص پروپرانولول را شروع کنید پزشک معالج را کاملا در جریان سابقه پزشکی خود و داروهای مورد استفاده‌تان قرار دهید. برخی از داروها یا بیماری‌ها می‌توانند باعث بروز تداخلات دارویی شوند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
_اعتیاد به الکل و سایر مواد مخدر به ویژه کند کننده‌ها: استفاده از این داروها در کنار پروپرانولول و به دلیل تاثیر آن در کاهش فعالیت دستگاه عصبی می‌تواند باعث تشدید اثر هر یک از آن‌ها باشد. علاوه بر این برخی مواد مخدر نظیر ماری جوانا که باعث گیجی و کاهش قدرت تصمیم گیری می‌شوند، نباید در کنار قرص پروپرانولول مورد استفاده قرار بگیرند.
_داروهای مربوط به نارسایی‌های قلبی
_داروهای مربوط به قندخون و انسولین
_وجود حساسیت یا آلرژی‌های شدید
_استفاده از داروهای مربوط به چربی خون
اهمیت استفاده از جلسات مشاوره
همانطور که گفته شد از پروپرانولول برای کاهش اضطراب نیز استفاده می‌شود. اگر برای درمان بیماری‌های اضطرابی مصرف این دارو را شروع کرده‌اید، بهتر است به این موضوع توجه داشته باشید که استفاده از قرص پروپرانولول یا هر داروی ضد اضطراب دیگر اگرچه نشانه‌های اضطرابی را تخفیف می‌دهد اما توانایی درمان این بیماری را ندارد. همچنین پس از مدتی بدن فرد به مقدار مصرفی از دارو عادت کرده و برای تجربه آرامش باید میزان مصرف افزایش پیدا کند.
با توجه به مشکلاتی که استفاده از قرص پروپرانولول در درمان اضطراب دارد معمولا توصیه می‌شود که مصرف این قرص را به عنوان تنها شیوه درمانی در نظر نگیرید و در کنار آن درمان‌های روانی برای از بین بردن اضطراب را نیز مورد توجه قرار دهید. روان درمانی‌ها به شما کمک می‌کنند تا دلایل اصلی و زیربنایی مشکل خود را پیدا کرده و برای رفع آن‌ها اقدام کنید. همچنین روش‌هایی که در جلسات روان درمانی آموزش می‌بینید قابل استفاده در تمامی شرایط هستند و به این ترتیب شما دیگر نیازی به استفاده از داروها نخواهید داشت.
برای دریافت مشاوره در زمینه افسردگی و ناراحتی های زندگی می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره ترک اعتیاد تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02166419012 تماس بگیرید.
سوالات متداول
قرص پروپرانولول برای درمان چه بیماری‌هایی تجویز می‌شود؟
این قرص به طور کلی برای درمان پرفشاری خون تجویز می‌شود اما در برخی موارد نیز برای کاهش اضراب و یا درمان سردردهای میگرنی از آن استفاده می‌گردد.
آیا قرص پروپرانولول می‌تواند اضطراب را درمان کند؟
این قرص می‌تواند نشانه‌های اضطراب را به خوبی کاهش دهد و به همین خاطر توصیه می‌شود حداقل 20 دقیقه قبل از ورود به موقعیت استرس‌زا از آن استفاده کنید؛ اما قدرت درمان اضطراب را ندارد و برای درمان این بیماری باید از یک روانشناس کمک بگیرید.
عوارض جانبی استفاده از قرص پروپرانولول چیست؟
اضافه وزن، احساس کسالت و افسردگی و سرگیجه از رایج‌ترین عوارض استفاده از پروپرانولول هستند.
منبع: