اختلال شخصیت ضد اجتماعی یک از انواع اختلالات دسته B است که با رفتارهای مجرمانه و عدم احساس همدلی با دیگران شناخته میشود. این گونه افراد بدون آنکه عذاب وجدانی بگیرند، کارهای اشتباه انجام میدهند و قوانین را نقض میکنند. این افراد اطرافیان خود را بسیار آزرده کرده و به آنها آسیب میرسانند به همین دلیل ضروری است که برای درمان آنها چارهای اندیشید. شخصیتهای ضد اجتماعی نیز مانند سایر اختلالات شخصیت متوجه وجود مشکل در خودشان نیستند و معمولا توسط اطرافیان یا به دلیل مشکلات دیگر به روانشناس مراجعه میکنند. با آگاهی از این اختلال و روشهای درمان آن میتوانید گامی در جهت بهبود وضعیت و بهبود شرایط زندگی خود بردارید.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی
در اختلال شخصیت ضد اجتماعی (Antisocial personality disorder) یا ASPD، فرد به درست یا غلط بودن رفتار خود توجه ندارد. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند نسبت به مردم به صورت سنگدلانهای بی تفاوت هستند یا احساس دشمنی دارند. برخورد خشن افراد مبتلا به اختلال ضد شخصیت اجتماعی با دیگران جای تعجب ندارد. این افراد در قبال رفتار بد خود احساس شرمندگی نمی کنند. آنها معمولا از قوانین سرپیچی کرده و مجرم میشوند. دروغ گویی، رفتار خشن یا هیجان زده، اعتیاد به الکل و مواد مخدر در این گروه از درصد بالایی برخوردار است.
منبع:
نشانه ها و علل بروز اختلال شخصیت ضداجتماعی
بیشتر بخوانید : اختلالات شخصیت دسته b (کلاستر B) چه ویژگی هایی دارند؟
علائم و نشانه های شخصیت ضد اجتماعی
«مردی 23 ساله ساکن تهران به روانشناس مراجعه کرده است. او در کودکی تجربه رفتارهایی نظیر فرار از مدرسه یا خانه، دزدی، دعوا، سوءمصرف مواد مخدر به ویژه الکل و رفتارهای غیرقانونی دیگر را داشته است. روانشناس پس از چند جلسه مشاوره با او متوجه شده که نسبت به رفتار درست و غلط خود بی تفاوت است. برای بهره کشی از دیگران دروغ می گوید. اطرافیان او از بی احترامی، بدبینی و سنگدلیهایش شکایت میکنند. این فرد استبداد شدیدی در برخورد با دیگران دارد و خودمختار و متکبر است.
بارها با قانون به مشکل خورده و سوابق مجرمانه دارد و حقوق دیگران را به هر نحوی پایمال میکند. رفتار خشونت آمیز و پرخاشگرانه در این فرد دیده میشود. احساس همدردی با مردم ندارد و از آسیب رساندن به دیگران احساس پشیمانی نمیکند. ریسکپذیری خطرناک و بالایی دارد و در این ریسک پذیری به امنیت خود یا اطرافیان توجه نمیکند. این فرد همچنین در برابر تعهدات مالی یا دیگر تعهدات خود احساس مسئولیت ندارد. روانشناس پس از صحبت با او متوجه شد که نمیتواند او را برای بد بودن کارش قانع کند. این فرد عواقب منفی کار خود را درک نمیکند و از اشتباهاتش عبرت نمیگیرد.»
افراد مبتلا به این اختلال علائم افسردگی و اضطراب را بروز نمیدهند که این با باطن آنها تناقض دارد. تهدید به خودکشی در این افراد زیاد دیده شده است. افرادی که در سن بزرگسالی علائم اختلال شخصیت ضد اجتماعی را بروز میدهند احتمالا از 15 سالگی علائم سلوک را داشتهاند.
اختلال سلوک و علائم آن
اختلال سلوک وضعیتی است که فرد در کودکی هنجارهای اجتماعی و حقوق دیگران را در شرایط مختلف مانند خانه، مدرسه و… زیر پا میگذارد. این اختلال در کودکان پسر بیشتر از دختران دیده میشود.
کودکی که مبتلا به اختلال سلوک باشد غالبا نسبت به دیگران و حیوانات پرخاشگری میکند، به اموال و وسایل آسیب میرساند، برای رسیدن به منفعت یا شانه خالی کردن از کاری دروغ میگوید، قوانین را نقض میکند و ممکن است دست به دزدی بزند. این کودکان تا دیروقت بیرون از خانه هستند و با پدر و مادر خود در عمده مسائل مخالفت میکنند.
شیوع اختلال شخصیت ضد اجتماعی در جامعه
درصد شیوع این بیماری در جامعه بین مردان سه درصد و بین زنان یک درصد است. این اختلال از سن 15 سالکی خود را نشان میدهد، در دختران قبل از سن بلوغ و در پسران حتی زودتر از سن بلوغ بروز پیدا میکند. تحقیقات نشان داده که 75 درصد افراد زندانی دچار شخصیت ضد اجتماعی بودهاند.
بیشتر افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی از مردمان مناطق فقیرنشین بودهاند. شخصیت ضداجتماعی در گروه اختلالاتی قرار دارد که الگوی خانوادگی دارند؛ به این معنا که اگر فامیل درجه یک دچار این اختلال باشد احتمال آنکه فرد نیز به آن دچار شود 5 برابر بیشتر میشود.
دلایل اختلال شخصیت ضد اجتماعی
یکی از عواملی که فرد را مستعد ابتلا به این عارضه میکند ژنهای نهفته او است که همانطور که گفته شد در صورتی که اختلال در خانواده وجود داشته باشد، سایر افراد نیز آن را به ارث میبرند. همچنین شرایط محیطی موجب بروز یا عدم بروز علائم آن میشوند. از طرف دیگر ممکن است در زمان رشد و شکل گیری مغز، تغییراتی در عملکرد آن رخ داده باشد.
عوامل افزایش احتمال ابتلا به شخصیت ضد اجتماعی
داشتن سابقه سلوک در کودکی احتمال ابتلا به این عارضه را بالا میبرد. همچنین اگر افراد درجه یک خانواده به این عارضه مبتلا باشند امکان بروز این اختلال در فرد افزایش پیدا میکند. ممکن است فرد مبتلا به شخصیت ضد اجتماعی، در خانوادهای بی ثبات و از هم گسیخته پرورش یافته و در کودکی هم مورد بی توجهی و آزار قرار گرفته باشد.
اعتیاد به مواد مخدر و الکل، زندانی شدن، خودکشی یا دیگرکشی نیز از دیگر عوامل افزایش احتمال ابتلا به شخصیت ضد اجتماعی هستند. این اختلال احتمال افسردگی و اضطراب، وضع اقتصادی نامناسب تا حد بی خانمانی، وارد شدن به گروههای اراذل و اوباش و مرگ زود هنگام به علت رفتارهای خشونتبار را نیز بالا میبرد. به همین خاطر بسیار مهم است که در صورت مشاهده این علائم فرد به پزشک یا روانشناس مراجعه نماید.
درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی
درمان این اختلالات شخصیت کار دشواری است و نیاز به پیگیری طولانی مدت دارد. برخی از بهترین روشهای درمان اختلال شخصیت ضداجتماعی به شرح زیر هستند:
1. روان درمانی
یکی از بهترین روشها برای بهبود اختلال شخصیت ضد اجتماعی گفت و گو درمانی است. در رواندرمانی ریشه مشکل شناسایی شده و سپس به حل آن میپردازند. در این فرایند احتمالا به مسائل دیگر مانند درمان اعتیاد، کنترل خشم و… نیز پرداخته میشود. اما از آنجا که برخی مراجعان قبول نمیکنند مشکل اصلی درون خود آنهاست، روانشناس مجبور میشود از روشهای دیگر نیز استفاده کند.
2. دارو درمانی
برای درمان اختلالات شخصیت داروی مشخصی وجود ندارد و روان پزشک با توجه به شرایط مراجع، دارو تجویز میکند. مثلا ممکن است پزشک برای اضطراب و یا افسردگی بیمار دارو تجویز نماید تا حال او بهبود یابد. لازم است که داروها و دوز آنها طبق تجویز روان پزشک مصرف شوند زیرا برخی داروها اعتیادآور هستند و شروع مصرف یا کنار گذاشتن آن باید زیر نظر روان پزشک انجام شود. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی کلیک کنید.
زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی
این افراد با توجه به ویژگیهای خاص خود، رفتار بدی با خانواده و نزدیکانشان دارند. در چنین شرایطی علاوه بر خود فرد، خانواده او هم نیاز به مراقبت دارند و با توجه به میزان تاثیرات بدی که دریافت کردهاند باید تحت نظر روان شناس یا روان پزشک قرار گیرند. همچنین زندگی با فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی و نحوه رفتار با او اصولی دارد که با به کارگیری آنها میتوانید کیفیت رابطه را افزایش دهید. برای کسب اطلاعات در زمینه نحوه رفتار با شخصیت ضد اجتماعی کلیک کنید.
سوالات متداول
_آیا میتوان از اختلال شخصیت ضد اجتماعی پیشگیری کرد؟
برای افرادی که مستعد این اختلال هستند هنوز هیچ راه پیشگیریای پیدا نشده است. این اختلال ریشه در دوران کودکی فرد دارد. خانواده یا معلمان مدرسه میتوانند با مشاهده علائم آن، درمان وی را از کودکی آغاز کنند.
برای دریافت مشاوره در زمینه شخصیت ها می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره _ تماس بگیرید.
منبع:
نشانه ها و علل بروز اختلال شخصیت ضداجتماعی