سرفه نوزاد در بیشتر موارد نشانه سلامت بدن و سیستم ایمنی اوست. سرفه یک واکنش طبیعی بدن نسبت به مواد موجود در محیط است. یا در برخی موارد بدن برای خروج ویروس یا بیماری از بدن از سرفه استفاده میکند. به طور کلی سرفه انواع مختلفی دارد و به دلایل متعددی اتفاق میافتد. به هرحال اگر سرفه در نوزاد به طور مرتب تکرار شود و با نشانه های دیگری همراه باشد؛ والدین حتما باید برای درمان اقدام کنند. در بیشتر موارد، با پیدا کردن علت این سرفه ها، درمان میشوند و جای نگرانی نیست.
منبع: سرفه نوزاد چه زمانی خطرناک است | درمان سرفه نوزاد
انواع سرفه نوزاد
نوع سرفه نوزاد، بستگی به علت وقوع آن دارد. در بیشتر موارد سرفه ها مربوط به عفونت یا بیماری های تنفسی میشوند. اما دلایل دیگری نیز برای آن وجود دارد. برای مثال گیر کردن آب یا غذا یا گلو. با شناسایی نوع سرفه توسط پزشک یا والدین، فرایند درمان آسان تر خواهد بود.
🔷سرفه خشک
در این نوع سرفه، هیچگونه خلط یا ترشحاتی دیده نمیشود. معمولا صدای بلندی داردو به عمده ترین دلیل آن سرماخوردگی یا آنفولانزا است. اما عفونت دستگاه های تحتانی مثل التهاب ریه یا نایژه نیز باعث سرفه خشک نوزاد میشوند. آلژی های فصلی یا واکنش به عطر، دود سیگارو سایر مواد تحریک کننده نیز باعث بروز سرفه خشک میشوند.
🔷سرفه خروسک یا کروپ
در این نوع، صدای سرفه نوزاد بلند است به قدری که حتی بازدم او نیز صدا دارد. این سرفه در اثر نوعی بیماری ویروسی که باعث تورم نای و لوله تنفسی، ایجاد میشود. این ویروس ناحیه زیر تارهای صوتی را تحت تاثیر قرار میدهد. در این بیماری نیز سرفه ها خشک هستند و ترشحاتی از گلو، خارج نمیشود. معمولا در کودکان 6 ماهه تا 5 ساله ظاهر می شود.
🔷سرفه نوزاد همراه خلط
در سرفه خلط دار، مخاط و چرک هایی از مجاری تنفسی خارج میشود. معمولا سرفه های خشک نیز با گذشت چند روز خلط دار میشوند. در واقع با تجمع مایعات و ترشحات در اندام های تحتاتی، سیستم تنفسی، واکنش سرفه را نشان میدهد. عفونت های ایجاد شده در دستگاه تنفسی و آسم، از دلایل سرفه نوزاد همراه با خلط است.
🔷سیاه سرفه نوزاد
این سرفه در اثر یک عفونت باکتریایی بسیار واگیر دار ایجاد میشود. این بیماری از طریق مخاط یا قطرات بزاق موجود در هوا، به دیگران منتقل شده و باعث بروزسرفه هایی شدید میشود. بعد از مدتی ابتلا به این بیماری در هنگام دم نوزاد نیز صداهایی شنیده میشود. سیاه سرفه نوزاد گاهی به قدری شدید میشود که باعث کبودی او و استفراغ میشود.هیپوکسی یا کمبود اکسیژن یکی از عوارض سیاه سرفه است. در صورت عدم درمان نوزاد، سیاه سرفه میتواند کشنده باشد.
🔷شروع سرفه ناگهانی
سرفه نوزاد به صورت ناگهانی، معمولا نشانه ی حضور غذا، آب یا حتی یک شی در مجاری تنفسی است. نوزادان تا قبل از 2 سالگی، با دهان خود با دنیا آشنا میشوند. شاید شما هم دیده باشد که آنها هرچه را که پیدا میکنند؛ ابتدا در دهان خود میگذارند. همین امر باعث خوردن یا گیر کردن مواد غذایی در گلوی آنها و بسته شدن راه تنفسی میشود. معمولا با باز شدن مسیر نای، سرفه کودک قطع میشود. اما در صورت مشاهده سرفه ناگهانی نوزاد، سریعا برای خروج ماده از گلو اقدام کرده یا او را به مراکز درمانی برسانید.
🔷سرفه های شبانه نوزاد
برخی از نوزادان فقط به هنگام شب یا موقع خواب شروع به سرفه میکنند. گاهی به دلیل آبریزش بینی و کیپ شدن بینی نوزاد، گلوی او خشک شده ومجبور به سرفه است. اما نوع دیگری از سرفه که در هنگام شب توسط نوزاد رخ میدهد؛ سرفه روانی است. معمولا وقتی به تازگی نوزاد از یک بیماری درمان شده و به سرفه کردن عادت کرده است؛ در هنگام شب، بدون هیچ دلیل جسمانی سرفه میکند. سرفه روانی فقط در هنگام بیداری مشاهده میشود.
دلایل دیگر سرفه نوزاد
🔵علاوه بر عللی که در قسمت قبل ذکر شد، سرفه در نوزاد به دلایل دیگری نیز اتفاق میافتد. در این قسمت برخی از دلایل ایجاد سرفه نوزاد را ذکر خواهیم کرد.
🔵ریفلاکس معده یکی از بیماری های شایع میان نوزادان است که با ایجاد زخم هایی در مجاری تنفسی باعث ایجاد سرفه نوزاد میشود.
🔵از دیگر بیماری ها میتوان به آسم اشاره کرد. آسم بیماری موقتی بین نوزادان است که گاهی با تب همراه میشود. معمولا در بزرگسالی از بین میرود اما برخی از علائم آن باقی میماند.
🔵یکی از نشانه های بروز آلرژی در نوزادان، سرفه است. نوزادانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و یا به صورت ژنتیکی به آلرژی مبتلا هستند؛ سرفه، عطسه، راش های پوستی و… رخ میدهد.
در زمان دندان درآورن نوزادان، با زیاد شدن مخاط دهان وجمع شدن آن، باعث بروز سرفه نوزاد میشود.
درمان سرفه نوزاد
ایجاد سرفه در نوزاد طبیعی است و روش های متعددی برای درمان آن وجود دارد. در شرایطی که سرفه در سن خیلی کم بروز میکند و یا به صورت مکرر اتفاق میافتد؛ باید حتما به متخصص اطفال مراجعه کرد. اما روش هایی برای کنترل این سرفه نیز وجود دارد.
💠بخور سرد
محیط مرطوب، مخصوصا برای درمان سرفه های خشک، بسیار مفید است. همچنین بخور سرد باعث تسکین دردگلوی نوزاد نیز میشود. فراموش نکنید که دستگاه بخور را به طور مرتب تمیز کنید که باعث پخش شدن باکتری و کپک نشود. به طور کلی دما و رطوبت محیط بسیار در روند بیماری نوزاد موثر است.
💠سطح پشتی زیر سر نوزاد
بالاآوردن سطح پشتی زیر سر نوزاد، باعث کاهش بروز سرفه ها میشود مخصوصا در هنگام شب میشود. همچنین گاهی در هانگام سرفه در حالت خوابیده مخاط دهان راه گلو را میبنند و سرفه ها را تشدید میکند. بهتر است والدین به این موضوع توجه کرده و در شب مراقب طرز خوابیدن نوزاد باشند.
💠استفاده از قطره های نمکی
قطره های سالین که والدین میتوانند آنها را از داروخانه ها تهیه کنند؛ با مخلوط آب ونمک باعث راحت تر سرفه کردن نوزادان میشود. با اسپرس این مایع به بینی، سینوس ها تمیز شده و رطوبت بینی حفظ میشود. این قطره در هنگام سرماخوردگی یا آلرژیها از زخم شدن بینی وگلو، جلوگیری میکند.
💠دوری از محرکها
در صورت ابتلا نوزاد به آلرژی، سعی کنید او را در معرض دودسیگار، گرد و غبار، عطرها و یا میوه و گل های آلژی زا قرار ندهید. این محرک ها نه تنها سیستم ایمنی بدن را تحریک میکنند بلکه باعث افزایش میزان سرفه در نوزاد میشوند.
💠درمان دارویی
برای درمان دارویی حتما از پزشک کمک بگیرید و به نوزاد خود به صورت خودسرانه دارو ندهید. همچنین پزشک با شناسایی علت سرفه نوزاد، درمان متناسب با آن را شروع میکند. معمولا داروهایی که در این موراد تجویز میشوند، شامل مسکن ها، اسپری سالین، آسپیراتور بینی، سرکوب کننده های سرفه و برونکودیلاتورها هستند. با درمان بیماری مرتبط، سرفه و دیگر علائم نیز برطرف میشوند.
سرفه نوزاد چه زمانی خطرناک است
اگر نوزاد زیر 3 ماه سن دارد و سرفه های به صورت مکرر وبا نشانه های دیگر همراه است؛ حتما برای درمان باید به پزشک مراجعه کرد.مشکلات تنفسی، اختلال در غذاخوردن و خوابیدن و بروز تب، از دیگر علائمی هستند که والدین باید آنها را جدی بگیرند.
سخن پایانی
قطعا سرفه نوزاد برای والدین او خوشایند نخواهد بود. همچنین به دلیل اینکه نوزادان قادر به بیان کردن مشکلات ودرهای خود نیستند؛ شناسایی علت دشوار تر است. اما با تشخیص و درمان به موقع بیماری هایی که در دوران نوزادی رخ میدهند؛ میتوان آینده ای بهتری برای آنان رقم زد. علائم را در نوزاد خود جدی گرفته و به موقع برای درمان اقدام کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه سرفه نوزاد می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
سوالات متداول
چه زمانی سرفه نوزاد خطرناک است؟
اگر سرفه های نوزاد به صورت مکرر باشد؛ و با علائم دیگر همراه بوده و کودک زیر 3 ماه باشد، باید حتما برای درمان اقدام کرد.