عوامل استرس زا در کودکان شاید در نظر بزرگ‌ترها غیر قابل باور باشد. اگرچه کودکان متوجه بسیاری از مسائل و تنش‌ها نمی‌شوند اما به این معنی نیست که استرسی حس نکنند. موضوعات و ماهیت عوامل استرس زا برای کودکان متفاوت است و خیلی اوقات تاثیرات پایدار و مخرب‌تری را به دنبال دارد. بنابراین شناخت عوامل استرس در کودکان بسیار اهمیت دارد، زیرا اغلب کودک نمی‌تواند مستقیما مشکل خود را بیان کند. در نتیجه والدین و مراقبین اصلی کودک باید توجه خود را به او خفظ کنند و مشکل او را به کمک متخصصین حوزه کودک ریشه‌یابی نمایند. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید و برای آشنایی با عوامل استرس زا در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
منبع : عوامل استرس زا در کودکان
عوامل استرس زا در کودک چگونه تاثیراتش بروز می‌یابد؟
نشانه‌های استرس در کودکان بسیار گسترده است و گاهی کودکان درونگرا ممکن است نشانه‌ای را بروز نداده و فقط یک روانکاو بتواند وجود استرس را در کودک شما تشخیص بدهد. ولی به طور کلی تاثیر عوامل استرس زا در کودکان به شکل زیر آشکار می‌شود. برای آشنایی با نشانه های استرس در کودکان کلیک کنید.
- سردرد و سرگیجه
- از خواب پریدن‌های شبانه و کابوس دیدن
- بی خوابی
- کاهش اشتها
- بی قراری
- رفتارهای پرخاشگرانه
- رفتارهای بچگانه‌تر از سن کودک
- عدم علاقمندی به حضور در اجتماع به ویژه در گروه‌های مدرسه
عوامل استرس زا در کودکان
گاهی استرس به دلیل عوامل ژنتیکی و یا شرایط روحی مادر قبل از زایمان برای کودک اتفاق می‌افتند و کودک با وجود زندگی در محیطی آرام دچار استرس است و گاهی نیز عوامل نامبرده در ادامه عامل استرس زا در کودکان هستند.
از دست دادن والدین یا یکی از آن‌ها
پدر و مادر به دلیل ارتباط عاطفی که با کودک خود دارند، منبع آرامش روحی و روانی برای کودک هستند. به دلیل نقش حمایتی والدین در صورتی که کودک فقدان هر دو یا یکی از آن‌ها را تجربه کند به ویژه اگر رابطه دلبستگی شدید برقرار باشد، استرس زیادی را متحمل خواهد شد. تا جایی که عملکرد روزمره او را هم تحت الشعاع قرار می‌دهد. کودکانی که چنین شرایطی برای‌شان پیش آمده است نیاز مبرم دارند که تحت درمان قرار بگیرند و مشاوره‌های مستمر با روانشناس کودکان انجام بگیرد.
تصور ذهنی منفی از خود
به دلایل مختلفی کودک می‌تواند تصویرسازی ذهنی منفی در خود شکل بدهد. “تو احمق هستی؛ تنبل و تن پرور هستی، دست و پا چلفتی هستی و از پس هیچ کاری بر نمیایی” نمونه‌های بارزی از عبارات منفی هستند که در نتیجه عدم عملکرد موفقیت آمیز کودک خطاب به وی استفاده می‌شود. این برچسب‌های منفی به قدری خطرناک و مخرب‌اند که شخصیت کودک را له کرده و وجود او را سرشار از استرس خواهد کرد. کودک به دنبال این نوع برخوردهای منفی از طرف والدین یا نزدیکان به این نتیجه می‌رسد که قادر به انجام هیچ کاری نیست و در صورتی که وظیفه‌ای هر چند ساده به او محول شود به شدت مضطرب می‌گردد.
مشکلات مالی و فقر
مسائل مالی یکی از موضوعات استرس‌زای زندگی امروز است. والدین به دلیل مشکلات اقتصادی ممکن است بسیار تحریک پذیر باشند و با کوچک‌ترین تلنگری بهم بریزند. در این شرایط اگر کودک نیاز مالی داشته باشد، به طور مثال اگر مدرسه درخواست هزینه‌ای کرده باشد، برای کودک بسیار استرس زا خواهد بود که در این باب با پدر و مادر صحبت کند، زیرا می‌داند که با واکنش تندی از طرف آن‌ها روبه رو خواهد شد.
اعتیاد والدین یا یکی از اعضای خانواده
اعتیاد و مصرف مواد مخدر به دلیل تاثیرات عمیقی که بر سیستم مغزی می‌گذارد، با مرور زمان سبب نوسانات خلقی و واکنش‌های عصبی خواهد شد. در چنین محیطی کودک هر لحظه دلواپس این است که نکند حرکتی انجام دهد که با برخورد پرخاشگرانه والد معتاد رو به رو شود. همچنین درگیری‌های بین پدر و مادر به دلیل مصرف مواد مخدر می‌تواند وجود کودک را آمیخته از نگرانی و استرس نماید. سایر عوامل استرس زا در کودکان عبارتند از؛.
- طلاق و جدایی والدین
- تنها ماندن کودک
- تغذیه نامناسب
- در آغوش نگرفتن کودک
- صحبت نکردن با کودک
- بیماری خود کودک یا یکی از نزدیکان
- ترس از اینکه نمرات پایین خود را به والدین نشان دهد.
- جابجایی منزل یا مدرسه
والدین چگونه تاثیر عوامل استرس زا در کودکان را از بین ببرند؟
نقش والدین در کاهش استرس کودکان اهمیت بسزایی دارد. در کنار رفتار مناسب والدین کودکانی که دچار استرس هستند باید تحت درمان قرار بگیرند مشاوره‌های درمانی هم برای کودک و هم برای والدین جهت آموختن نحوه رفتار با کودک اهمیت بسزایی دارد. برای آشنایی با روش‌های درمان استرس در کودکان کلیک کنید.
به احساسات کودک خود اهمیت دهید
کودکان در هنگام تجربه استرس به صورت‌های مختلف واکنش نشان می‌دهند. برخی از کودکان نیاز دارند درباره احساس خود صحبت کنند. شاید آن‌ها نتوانند دقیقا منظور خود را بیان نمایند، ولی به هر طریقی احتیاج به شنیدن دارند. پدر و مادرها باید حرفهای کودک خود را بشنوند و به احساسی که دارد اهمیت بدهند. تمسخر و عدم توجه به استرس کودک باعث سرکوب احساس استرس در او می‌شود.
عوامل استرس زا کودکان را از بین ببرید
دلایل ایجاد کننده استرس می‌تواند مربوط به محیط منزل یا مدرسه باشد. بهتر است با دقت علل مختلف را شناسایی کرده و تا حد ممکن آن‌ها را به حداقل برسانید. در صورتی که این عوامل استرس زا مربوط به محیط مدرسه کودکان باشد، می‌توانید از اولیای مدرسه کمک بگیرید، گاهی تشخیص عوامل استرس زا برای والدین ممکن نیست در این شرایط مشاوری با تجربه طی سوالاتی که از کودک شما به عمل می‌آورد و با برسی رفتارهای کودکتان می‌تواند شما را در شناخت عوامل استرس زا یاری رساند.
کودک خود را تشویق کنید و او را مورد حمایت قرار دهید
تشویق کردن کودک در امور مختلف سبب می‌شود که اعتماد به نفس بیشتری پیدا کند از لحاظ روانی در وضعیت مطلوب‌تری قرار بگیرد. تمرکز بر نقاط قوت کودک و مورد حمایت قرار دادن او باعث رشد و بالندگی او خواهد شد. توجه نمایید این تشویق نیز باید به حد اعتدال انجام شود.
دریافت مشاوره از یک متخصص روانشناس
استرس به عنوان یکی از اختلالات روانی می‌تواند تاثیرات مخربی بر زندگی حال و آینده کودکان باقی بگذارد پس در این شرایط کمک گرفتن از یک روانشناس برای درمان این اختلال اهمیت بسزایی دارد، دوره‌های مشاوره برای کودک و والدین آن چنان موثر است که شما بعد از آن به وضوح تغییرات رفتاری در کودک خود را احساس خواهید کرد.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
آیا جابجایی و نقل و انتقالات مکان از عوامل استرس زا برای کودکان است؟
کودک در گذر زمان به محیط مدرسه و منزل خود عادت می کند. دوستان، مسیر های رفت و آمد، همسایه ها، معلم ها و در و دیوار های مدرسه؛ همگی برای کودک ایجاد امنیت روانی می کنند. در صورتی که این محیط های آشنا تغییر پیدا کنند و کودک وارد محیط جدید شود دچار استرس خواهد شد.
منبع : عوامل استرس زا در کودکان